İsim Tamlaması Nedir?
Tarih: 11 Mart 2016 | Bölüm: Dil-Anlatım | Yorumlar: 9 Yorum var.
Birden fazla ismin, bir anlam bütünlüğü içerisinde arka arkaya gelerek oluşturdukları kelime gruplarına “isim tamlaması” denilmektedir. Bazı kavram veya nesneleri ifade etmek için bu türden isim tamalamalarına ihtiyacımız vardır. Bir isim tamlaması için mutlaka birden fazla ismin, bir anlam bağı kurarak bir araya gelmesi gerekmektedir.
İsim tamlamalarında, bütün tamlamalarda olduğu gibi ilk kelimeye “tamlayan“, ikinci kelimeye ise “tamlanan” denilmektedir. Örneğin, “boyanın rengi” isim tamlamasında “boyanın” tamlayan, “rengi” kelimesi ise tamlanandır. İsim tamlamaları bulunurken, iki kelimenin de mutlaka isimden oluşması gerektiği akıldan çıkarılmamalıdır.
Güneş ışığı, okul günleri, bahçe kapısı, İrem’in kalemi, fan sesi, Türk destanı… gibi kelimelerin tamamı isim tamlamalarına örnektir. Bu tamlamaların hepsinde ortak olan özellik, iki kelimenin de isim olmasıdır. Ayrıca bu kelimeler anlam özelliklerine göre yeni bir kavramı veya nesneyi karşılamak üzere mantıklı olarak bir araya gelmişlerdir.
Sıfat Tamlaması Nedir?
Tarih: 8 Mart 2016 | Bölüm: Dil-Anlatım | Yorumlar: 8 Yorum var.
Sıfat tamlamaları, bir sıfat ile bir ismin bir araya gelerek oluşturmuş oldukları bir kelime grubudur. Tıpkı isim tamlamaları gibi, sıfat tamlamaları da en az iki kelimeden oluşmaktadır. Bu kelimelerden birinin mutlaka sıfat, diğerinin ise isim olması gerekmektedir. Zaten sıfatlar, isimlere bağımlı kelimelerdir. Yani isimler olmadan, sıfatlar yaşayamaz. Bunun için sıfatın olduğu yerde mutlaka bir isim vardır. Bu da demektir ki, sıfatın olduğu her yerde mutlaka bir sıfat tamlaması vardır.
“Kırmızı araba” tamlamasında, araba ismini niteleyen kırmızı sıfatı, onun özelliğini göstermiştir. Bunun için bu kelime grubu bir sıfat tamlamasıdır. Sıfat tamlamalarında isme “nasıl” veya “hangi” sorularını sorabiliriz. “Küçük çocuk” örneğine bakarsak, “Nasıl çocuk?” sorusunu sorduğumuzda “küçük” sıfatını bulabiliriz. Aynı şekilde “bu ev” tamlamasında “Hangi ev?” sorusunu sorduğumuzda “bu” sıfatını bulabiliriz. İsim tamlamalarında ise “Ne?” sorusu sorulmaktadır. İşte sıfat tamlaması ise isim tamlamalarının farkı böyle anlaşılabilir.
Bütün sıfat türleriyle sıfat tamlaması kurulabilir. “Bir kaşık” (sayı sıfatı), “şu apartman” (işaret sıfatı), “akıllı öğrenci” (niteleme sıfatı), “bazı insanlar” (belgisiz sıfat), “hangi kalem” (soru sıfatı)… Bu örneklerde görüldüğü üzere sıfat tamlaması için herhangi bir sıfat yeterlidir.
Askere Giderken Alınması Gerekenler
Tarih: 5 Mart 2016 | Bölüm: Bilgisaçar | Yorumlar: Yorum yok.
Askere gidenlerin yanına alması gereken bazı önemli şeyler, askerlikte geçirdikleri süre boyunca gerçekten hayat kurtarıcı rol üstlenebiliyor. Belki önemsenmez; fakat durumu kurtaracak veya işimizi kolaylaştıracak öyle şeyler var ki günlük hayatta belki hiç ihtiyacımız olmadığı hâlde askerde hayat kurtarıyor. Daha önemlisi, burada sıralayacağımız birçok şeyi, çarşı pazar dolaşmadan bulmanız biraz zor.
Öncelikle şunu belirtmeliyim ki, askere gitmeden önce bu yazıyı okuyor iseniz çok şanslısınız. Çünkü askere gitmeden önce böyle bir yazı okumayı çok istemiş; fakat yüzlerce sitedeki bilgi kırıntılarıyla yetinmek zorunda kalmıştım. İğne – iplik götürmem gerektiğini bir sayfalık askerlik macerasını okuyarak öğrenmek zorunda kalmıştım. Burada derli toplu halde bulacağınız bu bilgilerin gerçekten sizin için önemli olduğunu bilmelisiniz.
Askere giderken valizime güneş kremi koymuştum. Annemler de dahil olmak üzere birçok kişiden, “Ooo adam bildiğin tatile gidiyor!” diye eleştiriler almıştım. Kulak asmadım ve yanımda götürdüm. Kütahya’nın sıcağı da soğuğu da inanılmaz derecede soğuktur, bilen bilir. Sabahın 6’sında başlayıp öğlenin kavurucu sıcağında, güneşin tam dik geldiği saatlerde bile açık bir alanda saatlerce eğitim alıyorduk. Özellikle benim gibi beyaz tenli olan arkadaşlarda öyle ciddi güneş yanıkları oluştu ki… Bazı kişiler, resmen yılan gibi defalarca deri değiştirdi. :)
Söz ve Nişan Bohçası Nasıl Hazırlanır?
Tarih: 4 Mart 2016 | Bölüm: Bilgisaçar | Yorumlar: Yorum yok.
Düğünden önceki tatlı telaşlardan söz veya nişan bohçasında neler olur, bu bohçalar nasıl hazırlanır bu yazımızda ele alacağız. Her ne kadar bu geleneği sürdürenlerin sayısı her geçen gün azalsa da hâlâ gelin ve damat bohçaları hazırlanıyor. Bu bohçaları, eskimiş bir âdet olarak düşünmek yerine, güzel bir hediyeleşme olarak algılamak gerekir.
Damat ve gelin bohçalarında amaç, gelinin veya damadın çeşitli ihtiyaçlarını karşılamaktan çok, uzun yıllar kullanacağı güzel hatıralar bırakmaktır. Ayrıca kız tarafının damada, oğlan tarafının da geline vermiş olduğu kıymetin göstergesidir. En süslü, kaliteli eşyalar konulur bu bohçaya. Çünkü ondan özel, ondan önemli bir gün yoktur hayatta.
Bazı yörelerde sadece geline bohça hazırlanır; fakat daha yaygın olanı karşılıklı hazırlanan bohçalardır. Kuşkusuz gelinin bohçası daha ağır, süslü ve ayrıntılı hazırlanır. Damatların bohçası daha mütevazı ve sade olur. Bohçaya konulan eşyaların bir kısmı, köy geleneklerini devam ettiren aileler tarafından vazgeçilmezdir. Sabun bezi (lif), yazma (yağlık) vs. şeyler Anadolu kültürünün vazgeçilmezidir.