Yazılı Anlatımla Sözlü Anlatım
Arasındaki Farklar
Tarih: 1 Ekim 2011 | Bölüm: Dil-Anlatım, Sözlü Anlatım, Yazılı Anlatım | Yorumlar: 1 Yorum var.
Karşılıklı konuşma biçimlerindeki ya da yazılı türdeki bildirimlerin kendine özgü kolaylıkları ve zorlukları vardır. İletişimin sözlü ya da yazılı yapılmasına göre dilsel yapıları farklılık gösterir. Ve her iki anlatım biçiminin üslubunda (biçiminde) değişik olur. Bu anlatımsal değişiklikler aynı türden bildirimlerde bile görülebilir. Örnek olarak bilimsel bir kurultaya gönderilen bildirilerle, aynı çalışmanın günlük çalışma şartlarında, laboratuarlarda (deneyliklerde) gerçekleştirdiği şeyler aynı değildir.
Bütün dil etkinliklerinin bütün ve içerik açısından büründükleri özelliklerin bilinmesi şartıyla yakından ilişkilidir. Bu durum hem sözlü dil hem de yazılı dil için ayrıdır. Bilimsel bir konunun uzmanlara yönelik bir dergide irdelenmesiyle, aynı konunun öğrenciye anlatımı veya bir gazete köşesinde geniş okur kitlesine anlatılması, değişik anlatım biçimlerinin benimsenmesini gerektirir.
Yazılı ve sözlü dil, doğaçlama yapılan bir konuşma ile okunan bir metinde bile farklılık gösterir. Çünkü yazılı dilin biçemiyle konuşma dilinin biçemi birbirinden farklıdır. Dil düzeyleri, söyleyiş özelliklerinden söz dizimine, biçimsel yapıdan sözcük dağarcığına değin, hemen hemen tüm dil olgularını kapsayan ve teklifsiz dil, gündelik dil, yönetim dili, ölçümlü dil, seçilen dil, edebiyat dili, bilimsel dil, halk dili… gibi çeşitli kullanımlar içerir.
Sözlü Anlatım
Tarih: 1 Ekim 2011 | Bölüm: Sözlü Anlatım | Yorumlar: 1 Yorum var.
İnsanlar duygu ve düşüncelerini, isteklerini sözle veya yazıyla ifade ederler. Yazıdan önce söz vardı. Günlük hayatta iletişim kurmada yaygın biçimde kullanılan anlaşma aracı da sözlü ifadedir. Hayatımızı geniş olarak sözlü iletişim yoluyla düzenleriz. Yaşama alanının değişim ve gelişimi içerisinde topluluk karşısında konuşmalara, hazırlıklı sözlü anlatımlara da ihtiyaç duyulur. Bu tür konuşmalarda zamanla konuşma biçimleri ve uyulması gereken kurallar belirmiştir. Bununla birlikte her şeyden önce konuşmacının topluluk karşısında kendisini konuşma yapacak şekilde hazırlaması gereği vardır.
Konuşma, insanların sahip olduğu en önemli özelliklerden biridir. Güzel ve etkili konuşma işlerimizin yoluna girmesine ve her alanda başarımıza katkıda bulunur. Birçok bilgili ve kabiliyetli insan güzel konuşamadıkları için elde edebilecekleri başarının daha azıyla yetinmek zorunda kalırlar. Buna karşılık bilgili ve yetenekli kimseler söz söyleme sanatını bilmeleri dolayısıyla çevrelerinde etkili olur, başarı kazanır. Ancak iyi bir konuşmacı olmak kolay değildir. İyi bir konuşmacı durumuna gelebilmek için ses terbiyesine, vurgu ve tonlama bilgisine, diksiyon eğitimine ihtiyaç vardır. Ayrıca konuşmanın formuna, yapıldığı zamana ve yere de dikkat edilmesi gerekir. Çünkü söylenen söz, içeriğinden söyleniş biçimine, söylendiği yerden söyleniş amacına kadar bütünlük taşır.
Hazırlıksız Konuşmalar / Sözlü Anlatım
Tarih: 1 Ekim 2011 | Bölüm: Sözlü Anlatım | Yorumlar: Yorum yok.
Günlük hayatımızda iletişim kurarken sıkça başvurduğumuz konuşmalar hazırlıksız konuşmalar içerisinde yer alır. Alışveriş sırasında yaptığımız konuşma, yolda karşılaştığımız bir arkadaşımızla sohbet yahut bir topluluk içerisindeki konuşmalarımız hazırlıksız konuşmalardır. Günlük hayatımızı düzenlememizde bu konuşmaların önemli payı vardır. En basit faaliyetlerimizde bile doğru ve güzel konuşmaya ihtiyacımız bulunmaktadır.
İkili Konuşma
“İnsanlar topluluk hâlinde yaşarlar. Bu toplulukta düşündüklerini, duyduklarını, bildiklerini anlatmak isterler. Çeşitli olayların kendilerindeki akislerini dile getirirler. Bu, insan olmanın bir gereğidir.“. İki arkadaş, meslektaş, eşler, birlikte yolculuk yapan insanlar vb. birbirleriyle sohbet etme ihtiyacı duyarlar. Sohbette insanlar birbirlerini daha iyi tanır, dostluklar sohbetlerle gelişir. Sohbet aynı zamanda insanı zenginleştirir. Çünkü insan sohbet sırasında başka insanların bilgi, görgü ve hayat anlayışlarıyla karşılaşır. Başkalarının birikimini tanımak yoluyla kendi görüşlerini, bilgi ve tecrübelerini gözden geçirme şansına kavuşur.
Açılış ve Takdim Konuşmaları
Tarih: 1 Ekim 2011 | Bölüm: Sözlü Anlatım | Yorumlar: 2 Yorum var.
Çeşitli toplantıların açılışında yapılan konuşmalardır. Açış konuşmasında yapılan toplantının yapılış sebebi, amacı, hedefi, konusu, çerçevesi ve süresi belirtilir. Daha önce benzer toplantılar yapılmışsa onlara değinilir. Gelecekte yapılacak toplantılar hakkında bilgi verilir. Kısacası açış konuşması, yapılan toplantıyı dinleyicilere takdim eden, ön bilgi veren konuşmadır.
Açış konuşmasıyla birlikte düşünebileceğimiz bir başka konuşma takdim konuşmasıdır. Açış konuşmasında daha çok yapılan toplantı dinleyicilere tanıtılırken, takdim konuşmasında konu ve konuşma yapacak kişi sunulur. Konu veya kişi ana özellikleriyle kısaca tanıtılır. Takdim edilen konuşmacıysa, yaşamından, çalışmalarından, başarılarından söz edilir. Açış konuşmaları gibi takdim konuşmaları da kısa tutulmalı, övgüde ileri gidilmemeli, abartılı ifadelerden kaçınılmalıdır. Gereksiz övgü dinleyicileri olduğu kadar konuşmacıyı da rahatsız eder.
Açış ve takdim konuşması yapacak olan kişi, daha önce hazırlık ve araştırma yapmalıdır. Sunacağı, takdim edeceği konu veya kişi hakkında yeterli bilgiye sahip olmalıdır. Bunun için de daha önceden gerekli bilgileri not almaya ve onları düzenlemeye ihtiyaç vardır.