türkçe, edebiyat, dil ve anlatım, roman özetleri, özlü sözler, çok bilmiş günlük
  • Ana Sayfa
  • Hakkımda
  • Türkçe Konuları
  • Edebiyat Konuları
  • Türk'çe Kalem
  • Geçmiş Kayıtlar
  • Reklam
  • İletişim
  • Türkçesi Varken
      Türk Dili
      Tıpkıçekim : Fotokopi (Fr.)

  • Türk Dili
      türk dili
    • Türkçenin Tarihi
    • Alfabeler
    • Türk Dilleri Ailesi
    • Türk Lehçeleri
    • Göktürkçe
    • Önemli Türkologlar
    • Dil Devrimi
    • Türkoloji
    • Türkçe Öğretimi
    • Terimler
    • Deyimler
    • Atasözleri
    • Yazım Kılavuzu
  • Dil - Anlatım
      Dil ve Anlatım
    • Sözcükte Anlam
    • Cümlede Anlam
    • Yazım Kuralları
    • Noktalama İşaretleri
    • Ses Bilgisi
    • Sözcük Türleri
    • Fiil Çatısı
    • Çekim ve Yapım Ekleri
    • Cümlenin Öğeleri
    • Cümle Türleri
    • Anlatım Bozuklukları
    • Dil Bilgisi Sunuları
    • Kompozisyon
    • Hızlı Okuma
    • Rehberlik
  • Türk Tarihi - Kültürü
      Türk tarihi ve kültürü
    • Atatürk
    • Türk Adının Anlamı
    • Türklerin Ana Yurdu
    • Türk Soyu
    • Göktürkler
    • Eski Türk Yaşamı
    • Gök Tanrı Dini
    • Türk Dünyası
    • Türk Boyları
    • Türklük Bilginizi Sınayın!
    • Türkler Kardeştir!
    • Nihal Atsız
      • Bozkurt
      • Kültür
      • Türkçülük
      • Ön Türkler

Besim Atalay

besim atalayBesim Atalay 1882′de Uşak’da doğmuş, Türk dilbilimci, yazar ve politikacıdır. Özellikle dilbilimi alanındaki çalışmaları ile tanınmıştır. Uşak Rüştiyesi’ni bitirdikten sonra Uşak’ta medrese eğitimi gördü. 1909’da medrese diploması (icazet) aldı. 1912’de Yüksek Öğretmen Okulu’nu bitirdi. Konya Öğretmen Okulu’nda öğretmenlik; Trabzon, Ankara Öğretmen okullarında müdürlük; İstanbul Darüşşafaka Lisesi’nde öğretmenlik yaptıktan sonra Konya Öğretmen Okulu Müdürü oldu. Maraş, İçel ve Niğde’de milli eğitim müdürlüğü yaptı.

Silifke’de Müdafaayi Hukuk Cemiyeti’ni kuranlar arasındaydı; Kurtuluş Savaşı’nı destekleme çalışmalarını Uşak’ta sürdürdü. 1920’de Kütahya bağımsız milletvekili olarak TBMM’ne girdi ve milletvekilliğini yedi dönem sürdürdü.

Milli Eğitim Bakanlığı’nda Kültür Müdürlüğü görevi yaptı ve bu görev sırasında halk ağzından söz derleme çalışmaları yürüttü. Türk Dil Kurumu’nda 19 yıl yönetici olarak çalıştı (1932-1951). Aynı zamanda Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi’nde ve Polis Enstitüsü’nde Farsça dersleri verdi (1937-1942). Türkçenin biçimbilgisiyle (morfoloji) ilgili incelemeler yayımladı: Türk dili kuralları (1931), Türkçemizde –men, -man (1940), Türk dilinde ekler ve kökler üzerine bir deneme (1942), Türkçede kelime yapma yolları (1946).

Türk dilinin tarihsel dönemleriyle ilgili bazı dil yapıtlarını günümüz Türkçesine çevirerek bilimsel yayınlarını yaptı: Divani lügat it-türk (5 cilt, 1939-1943), Et-Tuhfet üz-zekiyye fi’l lügat it-Türkiyye (1946), Müyessiret ül-ulum (1946). Destan ve öyküler de yazmıştır: Tan Destanı (1925), Onuncu Yıl Destanı (1933), Suna ile Çoban (1938). Ayrıca Baş belaları adlı 3 perdelik bir tiyatro oyunu vardır.

7 Kasım 1965’te Ankara’da vefat etmiştir

TÜRK DİLİNE KATKILARI

Kâşgarlı Mahmut’un büyük eseri Divanü Lûgati’t-Türk, Araplara Türk dilini öğretmek amacıyla yazılmış bir sözlüktür. Dilimizin bilinen ilk sözlüğü olan bu eserde Türkçe kelimeler Arap sözlükçülük kurallarına göre sıralanmaktadır. Eser, Besim Atalay tarafından Türkiye Türkçesine çevrilmiştir. Çeviride önce Türkçe kelimenin Arap harfleriyle yazılışı daha sonra okunuşu ve diğer açıklamalar yer almaktadır. Birinci cildi 1939’da, ikinci cildi 1940’ta, üçüncü cildi ve tıpkıbasımı 1941’de, dizin cildi olan dördüncü cildi de 1943’te basılmıştır. Dizinde sözlükte geçen bütün kelimeler, yeni Türk alfabesine göre sıralanmış, anlamları verilmiş ve ekleriyle birlikte geçtiği yerler gösterilmiştir.

Divanü Lûgati’t-Türk ve Kitâbü’l-İdrâk’ten sonra üçüncü önemli eser olan, 15. yüzyılın ilk yarısında (Hicri 829’dan önce) Araplara Türk-Kıpçak dilini öğretmek amacıyla yazılmış Et-tuhfetü’z-Zekiyye Fi’l-Lûgati’t-Türkiyye iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm sözlük, ikinci bölüm ise Türkçenin dil bilgisiyle ilgili bilgilerinin verildiği bölümdür. Besim Atalay tarafından Türkiye Türkçesine çevrilen eser 1945 yılında yayımlanmıştır.

|» “Önemli Türkologlar“ sayfasına dön! «|

| Yorum Yap! | Yazı Ayrıntıları... | Yazdır! | Bu Yazıyı Paylaşın! |

BENZER KONULAR

Yorum Yaz! | Görüş Bildir!

Cevabı iptal etmek için tıklayın.

→ Lütfen yorumunuzu yazmadan önce buraya dokunarak uyarıları okuyun!

Güvenlik Sorusu: Türkiye'nin başkenti neresidir?  

  • Yazının Bağlantısı: Besim Atalay
  • Yazının Bölümü: Önemli Türkologlar
  • Diğer kaynaklarda arayın:
  • Etiketler: Besim Atalay, Besim Atalay Biyografi, Besim Atalay Biyografisi, Besim Atalay Çalışmaları, Besim Atalay Eserleri, Besim Atalay Hayatı, Besim Atalay Kimdir, Besim Atalay Kişiliği, Besim Atalay Yaşam Öyküsü, Besim Atalay Yaşamı, Besim Atalayın Hayatı, Besim Atalayın Türk Diline Katkıları, Besim Atalayın Yaşamı, Önemli Türklük Bilimciler, Önemli Türkologlar, Türklük Bilimi, Türkolog, Türkologlar, Türkoloji, Türkoloji Besim Atalay
  • Rastgele 10 Yazı:
    • Temel Sözvarlığı Nedir?
    • 19 Mayıs Atatürk’ü Anma
      Gençlik ve Spor Bayramı Kutlu Olsun!
    • “F Klavye” ile Uçan Parmaklar
    • İlk Müslüman Türk Devletlerinde
      Kültür ve Sanat
    • Prof. Dr. Sadık Tural
    • Şu Destanı / Türk Destanları
    • Mümtaz Turhan
    • Pepee – İsyan (Halil Sezai) / Dinle – İzle
    • Hazır Cevaplar / Ünlü Zekice Sözler – 12
    • Sabahattin Eyüboğlu
  • Arama
      arama
      Ayrıntılı Arama
  • Türk Edebiyatı
      Edebiyat
    • Edebiyat Nedir?
    • Halk Edebiyatı
    • Divan Edebiyatı
    • Tanzimat Edebiyatı
    • Edebiyat Akımları
    • Edebi Sanatlar
    • Uyak ve Ölçü
    • Anlatım Biçimleri
    • Anlatımın Özellikleri
    • Düşünceyi Geliştirme Yolları
    • İstiklal Marşı
    • Edebiyatımızda İlkler
    • Pratik Edebiyat Bilgileri
    • Çocuk Edebiyatı
    • Edebiyat Sunuları
  • Yazınsal Eserler
      yazınsal eserler
    • Roman Özetleri
    • Yüz Temel Eser
    • Türk Efsaneleri
    • Türk Destanları
    • Şiir
    • Hikaye
    • Efsane
    • Deneme
    • Biyografi
    • Özgeçmiş
    • Mani
    • Ninni
    • Mektup
    • Eleştiri
    • Söyleşi
    • Günlük
    • Roman
    • Destan
    • Makale
    • Anı
    • Ağıt
    • Tekerleme
    • Dilekçe
    • Gezi Yazısı
    • Haber
    • Fıkra
    • Rapor
    • Nutuk
  • Karışık
      Dil ve Anlatım
    • Özlü Sözler
    • Dünyanın Enleri
    • Bunları Biliyor musunuz?
    • Üç Boyutlu Resimler
    • Dünyanın Yedi Harikası
    • Hazır Cevaplar
    • Güzel Sözler
    • İlginç Bilgiler
    • Bilmeceler
    • Kim Kimdir?
  •   Yukarı çık!
© Çokbilgi.Com - 2009 | Tüm hakları saklıdır, izinsiz alıntı yapılamaz.
| Sitemap | İletişim | Reklam | RSS | Kullanım Koşulları |