Noktalama işaretleri, bir yazıdaki anlamı en doğru biçimde verebilmek için vurgu ve tonlamanın nasıl yapılması gerektiğini belirten, bu konuda okuyucuyu yönlendiren işaretlerdir. Türk Dil Kurumu, noktalama işaretini “Cümle veya yan cümledeki türlü ögeleri birbirinden ayırmaya yarayan, nokta, virgül, noktalı virgül, iki nokta, üç nokta, soru işareti, ünlem işareti, parantez vb. işaretlerden her biri.” olarak tanımlamaktadır.

Noktalama işaretlerinin olmadığı bir metinde, okuyucu metni okurken zorlanacak; dinleyici de metni anlamlandıramayacaktır. Çünkü konuşma dilindeki durakların, vurgu ve tonlamaların yazılı dildeki karşılığı noktalama işaretleridir. Bu işaretler kimi zaman cümlenin coşkulu ve lirik bir tarzda, kimi zaman düşünceli bir edaya bürünerek okunmasını gerektirir. Duygulu, soru soran tarzda cümleleri yaratan bu işaretler, yazı dilinin tuzu biberi olarak adlandırılabilir.

Aşağıda belli başlı noktalama işaretleri hakkında bilgi edinebileceğiniz sayfaların bağlantıları bulunmaktadır. Hem noktalama işaretinin resmine hem de adına dokunarak, içeriğe ulaşabilirsiniz.

1. Soru bildiren cümle veya sözlerin sonuna konur.
Örnek: Yalnız Tanrılar mı akla gelmez cezalar uygulayacak? (Ayla Kutlu)

– Beni avutmak için daha derli toplu bir yalan bulamadın mı? (Cenap Şehabeddin)
Gümrükteki memur başını kaldırdı:
— Adınız?

– Nereye doğru gidiyorsun?

Not: İçinde soru eki olduğu halde soru anlamı vermeyen cümlelerde bu işaret kullanılmaz.
– Bu semtin güzel mi çirkin mi olduğuna bir türlü karar veremedim.

2. Bazen çekimlenmediği hâlde, konuşma cümlesi olarak kullanılabilen –yani bir yargı ifade eden– sözcüklerin sonuna soru işareti gelebilir.
Örnek: – Kim var orada?
– Asteğmen Orkun.
– Parola?
– Bora…