Hikaye / Öykü Türünün Özellikleri
Tarihi Gelişimi ve Temsilcileri
Tarih: 30 Eylül 2011 | Bölüm: Hikaye (Öykü) | Yorumlar: 6 Yorum var.
Gerçek yaşamda karşılaşabileceğimiz olay ve durumları, bazen gerçekçi bazen ise fantastik bir kurgu ile ele alan kısa anlatı türlerine hikaye denilmektedir. Bir tür adı olarak hikaye, 19. yüzyıldan sonra edebiyatımızda kullanılmaya başlamıştır. Kişi, olay, yer ve zaman unsurları açısından düşünüldüğünde romanın kısa hâli olarak düşünebileceğimiz hikaye, “öykü” olarak da bilinmektedir. Hayatın içinden çıkan olaylar, yine hayatın gerçekliği içinde anlatılır hikayelerde. Bunun için etkileyici bir edebi tür olarak karşımıza çıkmaktadır.
Öykünün belli başlı / öne çıkan özellikleri şunlardır:
• Öykü çoğunlukla tek bir olaya ve yalın bir kurguya dayanır.
• Romana göre daha az geliştirilmiş az sayıda kişilerden oluşur.
• Öyküde romandaki gibi uzun psikolojik çözümlemelere, çevre, ortam, kişi tasvirlerine yer yoktur.
• Karikatür çizerken nasıl en belirgin özelliklerin çarpıcı bir biçimde ortaya çıkması için diğer ayrıntılar atılıyorsa, öykü dili de etkili, öz ve yoğun bir anlatımı az sözle yaratmak zorundadır.
• Öykü, genellikle kurmacanın düğümünün aniden çözülmesiyle, beklenmedik, çarpıcı bir sonla, çoğu zaman anlatıda ani bir düşüşle biter.
• Öyküde anlatımın yoğunluğu okurun dikkatinin de yoğunluğunu gerektirir. Öykünün kısa ve yoğun olması bir çırpıda okunmasını sağlayarak okurun dikkatinin dağılmasına fırsat vermez.
• Öykü seçilmiş bir olaya, bir duruma, özel bir ana, bireyin iç dünyasında belli bir duyarlık noktasına, dikkatlerden kaçan bir ayrıntıya yoğunlaşarak hayatla, insanla, toplumsal olanla ilgili önemli farkındalıklar yaratır.
• Öykü, modern kurmaca anlatı türleri olan fantastik, polisiye ve bilimkurgunun form olarak çok yararlanmış olduğu bir türdür.