Hikaye Etme (Tahkiye) Anlatım Biçimi
Tarih: 23 Aralık 2011 | Bölüm: Kompozisyon | Yorumlar: Yorum yok.
Gerçek veya tasarlanmış bir olayın söz veya yazı ile anlatımına hikâye etme (tahkiye) denir. Roman; hikâye, hatırat, seyahat (gezi), biyografi ve otobiyografi gibi edebî türlerde temel anlatım biçimi olarak kullanılan “hikâye etme” üç ana unsur üzerine kurulmuştur:
A. Olay (hadise)
a) Giriş (serim)
b) Gelişme (düğüm)
c) Sonuç (çözüm)
B. Kişiler
C. Yer ve zaman
A. Olay: Genellikle, söylemek istediklerimizi bir olaya bağlayarak anlatır;
bu olayın meydana geliş sebebini, oluşmasını ve sonucunu, bir plân içerisinde hi
kâye ederiz. Hikâye etmede olaylar üç bölüm içinde gelişir:
a) Giriş (serim): Hikâyemizde olayın ortaya konduğu, yani yazının başlangıç, giriş bölümüdür. Anlatılmak istenen olay, olayın geçtiği yer ve zaman ile kişiler genellikle bu bölümde tanıtılır. “Giriş bölümü “gelişme” blümüne göre kısa “sonuç” bölümüne göre uzun olur.
Hikaye – Öykü
Tarih: 30 Eylül 2011 | Bölüm: Hikaye (Öykü) | Yorumlar: 3 Yorum var.
Hikayenin / Öykünün Unsurları ve Plan
Tarih: 30 Eylül 2011 | Bölüm: Hikaye (Öykü) | Yorumlar: 15 Yorum var.
Hikayeler (öyküler) tıpkı romanlar gibi belli başlı unsurlardan oluşmaktadır. Çünkü hikayeler, genel olarak olaylar üzerine kurulmaktadır. Olaylar da, yer, zaman, kişi, olay örgüsü gibi bir takım unsurların var olması gerekliliğini doğurmaktadır. Romanlarda bu öğelerin sayısı çok daha fazla olduğu hâlde, hikayelerde kısıtlı ve azdır. Bir hikayenin içinde bulunan unsurlar (öğeler) aşağıdaki gibi beş tanedir:
1) Olay: Hikâyede üzerinde söz söylenen yaşantı ya da durumdur
2) Kişiler: Olayın oluşmasında etkili olan ya da olayı yaşayan insanlardır.
3) Yer (mekân): Olayın yaşandığı çevre veya mekândır.
4) Zaman: Olayın yaşandığı dönem, an mevsim ya da gündür.
5) Dil ve Anlatım: Hikâyenin dili açık, akıcı ve günlük konuşma dilinden farklı olarak, etkili sözcük, deyim atasözü ve tamlamalarla zenginleştirilmiş güzel bir dil olmalıdır.
Hikaye / Öykü Türleri
Tarih: 30 Eylül 2011 | Bölüm: Hikaye (Öykü) | Yorumlar: 1 Yorum var.
Hikâye, hayatın bütünü içinde fakat bir bölümü üzerine kurulmuş derinliği olan bir büyüteçtir. Bu büyüteç altında kimi zaman olay bir plan içinde, kişi, zaman, çevre bağlantısı içinde hikaye boyunca irdelenir. Kimi zaman da büyütecin altında incelenen olay değil, hayatın küçük bir kesiti, insan gerçeğinin kendisidir Bu da öykünün çeşitlerini oluşturur. Buna göre öyküler üç türde incelenmektedir:
1) OLAY (KLASİK VAK’A) HİKÂYESİ: Bir olayı ele alarak, serim, düğüm, çözüm plânıyla anlatıp bir sonuca bağlayan öykülerdir. Kahramanlar ve çevrenin tasvirine yer verilir Bir fikir verilmeye çalışılır; okuyucuda merak ve heyecan uyandırılır. Bu tür, Fransız yazar Guy de Maupassant (Guy dö Mopasan) tarafından yaygınlaştırıldığı için “Mopasant Tarzı Hikâye” de denir
Bu tarzın bizdeki en önemli temsilcileri: Ömer Seygettin, Refik Halit Karay, Hüseyin Rahmi Gürpınar ve Reşat Nuri Güntekin’dir.