1. Birbiri ardına sıralanan, söz dizimi açısından eş görevli sözcük, sözcük grupları ve sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için kullanılır. Yazıda arka arkaya gelen eş görevli kelimeler arasına konur.
Örnek: Böylece insanlık bir Ölüm kalım kaygısı içinde bunalırken şiirde sevgiden, özlemden, uçup giden dakikalardan, çocukluk ve gençlik anılarından söz etmek nerde ise ayıp sayılırdı.
(Suut Kemal Yetkin)
2. Herhangi bir sözcüğün, kendisinden sonra gelen sözcüğü belirtmediğini, onun tamlayanı olmadığını göstererek anlam karışıklığını gidermek için kullanılır:
Örnek: Hasan’ın, otomobilini park yerinden alması gerekir.
Küçük, ağaçta sallanıyordu.
3. Cümlede ara söz ve ara cümleleri ayırmak için konur.
Örnek: Babaları Kupa Papazına gelince, sizden iyi olmasın, pek babacan pek cana yakın bir adamdır. (Haldun Taner)
4. Yazışmalarda yer isimlerini tarihlerden ayırmak için kullanılır.
Örnek: Beşiktaş, 9 Aralık 1986, Ankara, 3 Mayıs 1944.
5. Konuşma metinlerinde, mektuplarda, yazışmalarda seslenme sözcüklerinden sonra kullanılır.
Örnek: Bayanlar ve Baylar, Sayın Başkan, İstanbul Valiliğine.
6. Bibliyografik künyelerde yazar, eser, basım evi vb. maddelerden sonra konur.
Örnek: Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, 2004.
7. Yazıda başkasından alınan bir söz tırnak içinde yazılmamışsa bu sözün sonuna konur.
Örnek: Size güveniyorum, dedi ve gitti.
8. Tekrarlanan kelimeler arasına konur.
Örnek: Akşam, yine akşam.
A. Haşim
Not: İkilemelerde kelimeler arasına virgül konmaz. Dahası, ikilemelerin arasına hiçbir noktalama işareti gelmez.
Akşam akşam, bata çıka.
9. Cümle içinde özel olarak vurgu yapılması gereken kelimeden sonra kullanılır.
Örnek: Böylece, her istediğini almış oldu.
10. Uzun cümlelerde özneden sonra virgül konulur.
Örnek: Yanımıza yaklaşan kır saçlı adam, her hâlinden belli olduğu üzere buraların yabancısıydı.
11. Kendinden sonra gelen cümleyi anlamca yansıtan, pekiştiren, özetleyen evet, hayır, peki, öyle, elbette, haydi… gibi belirteçlerden sonra konur.
Örnek: Evet, kırk seneden beri Türkçe merhale merhale Türkleşiyor. (Yahya Kemal Beyatlı)
Peki, şef merdivenleri çıkıp gelene kadar size her şeyi bir daha anlatayım. (Hasan Ali Toptaş)
Not: Metin içindeki ve, veya,yahut, hem… hem, ya… ya, da/de bağlaçlarından önce ve sonra virgül konmaz:
– Ayak seslerimizi ve boşluğu dinliyordum. (Talip Apaydın)
– Ya şevk içinde harap ol ya aşk içinde gönül
Ya lale açmalıdır göğsümüzde yahut gül!
(Yahya Kemal Beyatlı)
– İmlamız, lisanımız düzelince lisanımız da kafamız düzelince düzelecek, çünkü o da ancak onlar kadar bozuktur, fazla değil!
(Yahya Kemal Beyatlı)
12. Bir düşünceyi kabul veya kabul etmeme sözlerinden sonra kullanılır.
Örnek: Hayır, sizin gibi düşünmüyorum. Evet, sizi dinliyorum.
13. Sayılarda ondalık bölümleri ayırmak için kullanılır.
Örnek: 45,9
Not: Belirteç görevinde kullanılan mı/mi’den sonra virgül konmaz:
– Buraya bir defa geldin mi buradan çıkmak yoktur. (Orhan Duru)
Not: Zarffiil ekiyle oluşturulmuş sözcüklerden sonra virgül konmaz:
– Son asrın edebiyatı, hayvanlara karşı daha insaflı davranmış ve mazinin karanlıklarından geçerek bize kadar gelen karakuşî hükümlerin birçoğunu ya düzeltmiş veya ortadan kaldırmıştır. (Ahmet Haşim)
– Soğukluğun kubbesinde biriken damlalardan biri dolgunlaşıp yüzüne düşüyor Nebahat Abla ‘nın, gözüne doğru inerken elinin tersiyle alıyor alnından. (Murathan Mungan)
14. Hitap kelimelerinden sonra konur. Ayrıca ünlem grubu oluşturmak için cümlede ünlem gibi kullanılan kelimeden sonra konur, ünlem ise cümle sonuna alınır.
Örnek: Sayın Başkan, Sevgili kardeşim,
Arkadaş, yurduma alçakları uğratma sakın!
Not: Şart ekinden sonra virgül konmaz. Ayrıca ve, veya bağlaçlarından önce ve sonra virgül kullanılmaz.
– Susarsa geçmiş de susacak sanki
(Murathan Mungan)
– Oradan buraya gelen ve gidenlerin arkası kesilmiyordu.