Terim anlam nedir, terim anlamlı kelime ve cümle örnekleri nelerdir gibi sorular, sözcükte anlam konusunun alt dallarından biridir. Kelimeler zaman içerisinde gerçek anlamından uzaklaşarak başka anlamlar kazanabilirler. Terim anlam da kelimelerin bilim, sanat, edebiyat gibi dallarda kazanmış oldukları bu anlamları ifade etmektedir. Ayrıntılı bir şekilde tanımlayacak olursak; “bir kelimenin bilim, sanat, edebiyat, tıp, spor, hukuk veya bazı meslekler içerisinde yüklenmiş olduğu anlamlara” terim anlam denir.

“Perde” kelimesinin gerçek anlamı (aklımıza ilk gelen anlam) “evleri Güneş’ten korumak veya özel hayatın gizliliğini sağlamak amacıyla kullanılan bir dekorasyon ürünü” denilebilir. Fakat bu kelimeyi “İzlediğimiz bu tiyatro oyunu üç perdeden oluşuyor.” cümlesindeki anlamıyla kullanırsak, burada perde kelimesi “bir sahne eserinin bölümlerinden her birine verilen ad” anlamıyla kullanılmıştır. Yani perde kelimesi, terim anlam kazanmıştır.

Terim anlamlı kelimeler, dar ve sınırlı bir anlamı ifade ederler. Çünkü yalnızca kullanıldığı meslek, bilim, sanat, spor alanına hitap eden bir anlamı karşılarlar. Örneğin “makale” kelimesi, edebiyat terimi olarak kullanılır. Başka anlamları veya halk dilinde kullanımı yoktur. Ayrıca terimler, halkın söz varlığında genellikle bulunmaz. Fakat halk dilinde yer alan bazı kelimeler, terim anlam kazanabilir. Örneğin “köprü” kelimesi gerçek anlamının dışında dişçilik terimi olarak kullanılmaktadır.

Terim Anlam Örnekleri

Aşağıda belli spor, sanat, edebiyat, bilim ve meslek terimlerine örnekler sıralanmıştır:

– Kafiye, gezi yazısı, mesnevi, divan, beyit, teşbih… (edebiyat)
– Mahkeme, duruşma, temyiz, müşteki, tüzel… (hukuk)
– Zarf, dilbilim, ortaç, yüklem, sesteş, gövde… (Türkçe)
– Penaltı, hakem, voleybol, tuş, smaç, gol… (spor)
– Dublor, sufle, perde, sahne, rol, aktrist… (sinema)
– Üçgen, çarpma, pi, trigonometri, rasyonel… (matematik)
– Nota, major, oktav, sol anahtarı, keman, saz… (müzik)
– Steteskop, anestezi, kadavra, cerrahi, polip… (tıp)

Terim Anlamın Özellikleri

– Terimler mutlaka bir meslek, sanat, spor, edebiyat, bilim… alanına ait olmalıdır.
– Türkçe olmayan bazı kelimeler terim olabilir.
– Bir kelime, cümle içerisinde kullanılmadan terim anlamlı olup olmadığı anlaşılmayabilir.
– Terimler, genellikle kelimelerin gerçek anlamından türemiş anlamlardır.
– Bir terim, birden fazla bilim, sanat… dalında ayrı anlamları karşılayabilir.
– Meslek adları bazen terim anlam olarak kabul edilmeyebilir.

Terim anlam ve terimler hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için “terimler” sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Orkun KUTLU

Gerçek Anlam | Mecaz Anlam | Yan Anlam