Doğadaki tüm renklerin bir anlamı ve insan üzerinde psikolojik etkileri bulunmaktadır. Evren çeşit çeşit renkler üzerinde can bulmuştur. Bunun için insan yaşamında renklerin önemi büyüktür. Kişisel eşyalarımız, yaşam alanlarımız, çalışma ortamlarımız ve dahası doğal ortamlar renklerle anlam, şekil ve boyut kazanır. Bu bağlamda renklerin tutum ve davranışlarımız üzerinde etkisi olduğu da yadsınamaz.
Varlık alemindeki renklerin çok çeşitli tasnifleri vardır. Pastel renkler, canlı renkler, koyu renkler, soluk renkler… gibi sınıflandırmalar, kişilerin renklere olan temayülünü ortaya koymaktadır. Sadece gözümüze hitap etmeyen renkler, kuşkusuz insanların bilinçaltına da etki eder. Böylece tutumlarımız ve ruh hâlimiz üzerinde etkili olur. Bankaların genellikle yeşil veya kırmızı rengi kullanmaları, sağlığa yönelik reklamlarda yeşil veya mavi renklerin ön planda olması, korku filmlerinde gri ve siyah ortamların tercih edilmesi, aşk ve romantizm söz konusu olduğunda pembe veya kırmızının kullanılması tesadüf değildir.
Renkler, kuşkusuz her millet veya her kişi için farklı anlamlar ifade etmekle birlikte, yapılan bilimsel çalışmalar renklerin tüm insanlar üzerinde benzer etkiler uyandırdığını ortaya koymuştur. Örneğin aynı odayı beyaz renge boyadığımızda daha geniş görünürken, maviye boyadığımızda küçük ve basık hissi verecektir. Veya denizin ve göklerin maviliğinden olsa gerek, bu rengin insanlar üzerinde sonsuzluk, bağlılık ve rahatlama duygusu uyandırması olasıdır.
Herkesin bir rengi vardır veya her rengin bir kişi üzerinde uyandırdığı duygu aynı değildir. Kimimiz gri tonlarında içimize kapanırken, kimisi için sarı gibi canlılık veren bir renk bile hüznü temsil edebilir. Milletler için de renklerin ayrı bir önemi bulunmaktadır. Yeşil rengin müslüman toplumlarda kutsallığı, gök rengi olan turkuazın Türklüğü karşıladığı düşünülmektedir. Japonlar cenaze törenlerinde beyaz kıyafet giyerler vs. Gerçek olan bir şey var ki, renkler gerçekten bizde ciddi bir etkiye sahip.
Aşağıda her rengin ne anlam ifade ettiği ve bizde uyandırdığı psikolojik etkilerle ilgili kısa açıklamalar verilmiştir. Bu açıklamalar kuşkusuz her insan psikolojisinde aynı etkiyi uyandırmaz; fakat özellikle bilinçaltımıza etki edebilen renklerin bizi yönlendirdiğine işaret etmektedir.
KIRMIZI: Kişilerde canlılık, hareket, enerji ve istek uyandıran bir renktir. İnsanların hemen dikkatini çekebilme özelliğine sahiptir. Kırmızı tasarımlı ortamlar kişiyi canlı tutar, uykusunu açar. Şehvet ve romantizm rengidir. Ayrıca kan ve vahşetin rengi olduğu için bu renk tansiyonu yükseltir. Kalp atışları hızlanır. Yüzyıllardır uyarı levhaları ve işaretlerinde kırmızı renk kullanılır.
SARI: Zekayı, neşeyi, canlılığı, pratik düşünceyi ve inceliği simgeler. Bu rengin insanları harekete geçirdiği düşünülür. Neredeyse en dikkat çekici renktir. Bu nedenle dünyadaki tüm taksiler sarı renktedir. Bir o kadar da gözü yoran bir renktir. Dışa açık, neşeli insanların rengidir. Geçici şeylerde bu renk tercih edilir. Çocukların çok fazla sarı renge maruz bırakılması sonucunda yaramazlık yaptıkları gözlenmiştir. Altının, sonbaharın ve Güneş’in rengidir. Kişide tarifsiz bir enerji hissi yaratır.
MAVİ: Sakinleştirici ve huzur verici bir renktir. Gökyüzü ve denizlere rengini veren mavi, insanlara sonsuzluk hissi yaşatır. Kalp atışını yavaşlatan, kişileri dinginleştiren bir renktir. Çocuk odalarının maviye boyandığında, çocukların daha az yaramazlık yaptığı görülmüştür. İştahı kapatıcı bir yönü olduğuna inanılmaktadır. Diyet yapanların mavi tabakla yemek yemeleri önerilir.
BEYAZ: Temizliğin, saflığın, düzenin, sadakatin, barışın rengidir beyaz. Dünyanın neredeyse her yerinde gelinlikler beyaz renktedir. Doktorların, laborantların, bilim insanlarının beyaz önlük giymesinin nedeni de düzenin ve temizliğin göstermek içindir. Eğer bir savaşın ortasında barışı göstermek veya teslim olmak istiyorsanız, beyaz bayrak sallamanız gerekir. Gerçekçi, saf ve masum insanlar beyazı çok sever. Atatürk‘ün tüm gömlekleri beyaz renktedir.
TURUNCU: Kırmızıdan sonraki en sıcak ikinci renktir. Dahası kırmızı ile sarının olumlı yönlerini üzerinde toplamayı başaran çok eşsiz bir renktir. Günbatımını, vitamini akla getirir. Sonsuzluğu, enerjiyi çağrıştırır. Turuncu renk insanda neşe uyandırır. Bu rengin olduğu ortamlarda insanlar daha çok güler. Bu renk kıyafetler giyen kişiler çevresine enerji verir. Dışadönük, sosyal ve iletişim becerisi yüksek insanlar bu rengi çok sever. Verimli çalışma ortamı yaratır. Dikkat çekici bir renktir.
KAHVERENGİ: Doğallığın ve toprağın rengi olduğu için insana güven hissi veren bir renktir. Genellikle evlerin tabanlarının ahşap parke ile kapatılmasında, toprağa benzetilme amacı vardır. Bu renk insanı hareketlendirir, sistemli ve planlı çalışmasını sağlar. Kahverengi, hayatın akışını hızlandırır ve kişiyi değişime hazır hâle getirir. Genellikle hızlı yemek yenilen lokantalarda bu renk kullanılır. İnsanda doğal bir hava uyandırır.
SİYAH: Bir yandan güç, otorite, özgüven, duygusallık, tutku gibi özellikler gösterirken, diğer taraftan suç, öfke, gizem, bilgelik, matem, ölüm gibi yönleri barındırır. Çok gizemli bir renktir. Çoğu insan için sabit kıyafet rengidir. Dünyanın dört yanında yas tutmayı ifade eder. Duygusal ve içine kapanık insanlar sıkça tercih eder. Genellikle hırslı ve başarılı insanlar bu rengi tercih eder. Karamsarlık ve hüzün aşılar. Yalnızlığı ve konsantre olmayı ifade eder.
MOR: Genellikle asalet, güç, gösteriş ve lüksün simgesidir. Eski çağlardan beri saraylarda ve çok lüks tasarımlı mekânlarda bu renk tercih edilmektedir. Bu renk ruhani, mistik bir renktir. İmparatorların ve din adamlarının kullandığı bir renktir. Duyguları harekete geçirdiğine inanılır. İntihar eden kişilerin bu renkten korktuğu bilinmektedir. Duygusallığa iten bir yönü vardır. Çalışma odalarında kullanıldığında verimi arttırmaktadır.
YEŞİL: Sağlığın, doğanın, sakinliğin, huzurun rengidir. Ormanların ve akarsuların rengi olduğu için, kişiye tabiatı hissettirir. Saflığı ve doğallığı karşılar. Genellikle temizlik ve sağlık ürünlerinde bu renk kullanılır. Kişiyi sakinleştirir. Doların yeşil olması sebebiyle para ile ilişkilendirilir. Görmeyi kolaylaştıran bir renktir. Özgürlüğü ve doğurganlığı da temsil eder. Birçok devletin bayrağında bu renk geçer. Güven duygusu uyandırdığı için bankalar bu rengi tercih eder. Kendine güvenen insanların rengidir.
LACİVERT: Kozmik renk olarak kabul edilen, insanların kendilerini çalışmaya adadığını gösterebilen bir renktir. Otoriteyi, kendine güveni simgeler. Dünyanın neredeyse bütün büyük liderleri, lacivert takım elbise giymeyi tercih ederler. Bu renk, kişinin kendini işine tam anlamıyla verdiğini ve çok verimli çalışmalar yürüttüğünü ifade etmektedir. Aynı zamanda sonsuzluğu çağrıştırdığı için insanda huzur hissi uyandırır.
GRİ: Genellikle diplomasiyi, dengeyi ve alçak gönüllülüğü ifade eder. Resmi daireler ve toplantılarda bu renk çok tercih edilir. İnsanın enerjisini tüketen, onu ağırlaştıran bir renktir. Bu rengin kişileri duygusallığa sürüklediği düşünülmektedir. Aynı zamanda içe kapanık, insanlardan uzak yaşamayı seven, yalnız tiplerin tercihi yine bu renktir. Ciddiyeti ve resmiyeti simgeler. Olayların dışında kalan, sosyal ortamlara uzak insanların tercihidir.
PEMBE: Uyum, güven ve rahatlığı ifade eder. Bu rengi genellikle kadınlar ve çocuklar tercih eder. Bu da ürkekliğin ve çekingenliğin verdiği bir istekten kaynaklanmaktadır. Bu renk genelde kişilerde rahatlık duygusu uyandırır. Pembe ortamlarda kişi kendini çok sakin ve rahat hisseder. Kırmızı gibi kişlerde romantik bir his uyandırır. Sakinleştirici özelliği bulunmaktadır.
Orkun KUTLU
