- Çokbilgi.com - https://www.cokbilgi.com -

İntak – Konuşturma Sanatı / Edebi Sanatlar

intak nedir, örnekİnsan dışındaki varlıkları konuşturmaktır. Her intak sanatında teşhis sanatı vardır; ancak her teşhiste intak sanatı yoktur. İntak sanatının bulunduğu her yerde teşhis sanatı da vardır. İnsan dışındaki canlı ve cansız varlıkları konuşturma sanatıdır. Konuşturma, kişileştirmeden sonra gelir.Varlık önce kişileştirilir, gerekirse konuşturulur.

Masallar ve fabller, teşhis ve intak sanatına en çok rastlanan türlerdir.

Örnek: Kurnaz tilki sesini yumuşatarak, ona
Dedi ki: ”Kardeşciğim artık dostuz;
Müjde getirdim sana in de öpüşelim;
Barış oldu hayvanlar arasında.”

Yukarıdaki örnekte kurnaz tilkinin konuşması, “intak” (konuşturma) sanatı örneğidir.

– Deniz ve Mehtap sordular seni: Neredesin?
– Maymun şunu anlatmak istemişti fikrince: / Boşa gitmez kötüye bir ceza verilince.
– Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna: / İçimde kanayan yara gibisin.

– Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim, / Minicik gövdeme yüklü Kaf dağı.
– Adam elini uzattı,tam onu koparacağı sırada menekşe: Bana dokunma!diye bağırdı.



Başka örnekler:

Ben bir ayrık otuyum,
Ne buğday amcam, ne pirinç dayım.
Mısırla akraba bile değilim.
Bir yeşermeye göreyim:
Kızmasınlar halim duman,
Canıma kastederler yapabilseler,
Ama nafile kurumam.

Benim adım dertli dolap,
Suyum akar yalap yalap,
Böyle emreylemiş Çalap (Tanrı),
Derdim vardır inilerim.

Adam elini uzattı; tam onu koparacağı sırada,mor menekşe:
“Bana dokunma!” diye bağırdı.

Küçük bir çeşmeyim yurdumun,
Unutulmuş bir dağında,
Hiç kesilmeyecek suyum,
Yıldızların aydınlığında…

Boyuna akar dururum.”
Verilen parçada “çeşme” insan gibi konuşturuluyor.

Akıl ersin,ermesin sevdama,
Senden yanayım, dedi yeşeren dal senden yana.

Not: Konuşturulan varlıklar kişileştirildikleri için kullanılan her intak sanatıyla birlikte teşhis sanatı da yapılır; ancak yapılan her teşhiste intak sanatı yoktur.

– Ey benim sarı tamburam!
Sen ne için inilersin?
İçim oyuk,derdim büyük
Ben onun çün inilerim

“Yıldızlar sönsün!” diyerek bağırdı karanlıktan sümbül.

Yukarıda görülen tüm örneklerde, cansız varlıklar veya hayvanların konuşturulduğu görülmektedir. Bu örneklerin tümünde “intak” (konuşturma) sanatı bulunmaktadır.

Edebi Sanatlar sayfasına dön! «|