Atatürk ilkeleri, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve fikir önderi M. Kemal Atatürk‘ün düşünce dünyasını özetleyen ve aşağıda kısaca açıklaması bulunan önemli altı ilkeyi kapsamaktadır. Bu ilkeler, bugün de çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin yönetim anlayışını ve devlet algısını oluşturmaktadır. Atatürk inkılâplarının tam olarak anlaşılabilmesi ve bilinmesi altı ilkenin incelenmesi ve değerlendirilmesi ile mümkündür. Altı ilkenin kabulü ile çağdaşlaşmaya yönelik adımların en önemlisi atılmıştır. Altı ilke çok cepheli, zengin, ilerici, çağı yakalayabilecek ve çağın gereksinmelerine cevap verebilecek nitelikteki unsurları bünyesinde toplaması bakımından büyük öneme sahiptir.
Altı ilkenin tarihi seyri aşamalı olmuştur. Kronolojik sıraya göre milliyetçilik birinci aşamada görülmektedir. Bunun arkasından halkçılık ve inkılapçılık gelir. Bunları Cumhuriyetçilik,laiklik ve devletçilik izler. 1928’de Teşkilât-ı Esâsiye’ye (Anayasa) altı ilkeden biri olan laiklik girmiştir. Cumhuriyet Halk Fırkası’nın üçüncü büyük kongresi 10 Mayıs 1931’de başlamış,18 Mayıs 1931’de sonuçlanmıştı.
Fırkanın toplandığı tarihlerde, 17 Mayıs 1931’de, Fırkanın yeni programının üçüncü maddesi “Devletin esas teşkilâtı: Türkiye milliyetçi,halkçı, devletçi, lâik ve inkılapçı bir cumhuriyettir.” şeklinde düzenlenmişti. Bu hususlar 5 Şubat 1937’de Anayasanın hükümleri içersine sokulmuş olup, halen devam etmektedir. Kronolojik sıraya göre bu ilkeleri incelemekte yarar vardır.
20. yüzyılın dehası, Cumhuriyetimizin kurucusu Ulu Önder, 57 yıllık yaşamında okuduğu yaklaşık beş bin kitap okumuştur. Türk halkının büyük bağımsızlık mücadelesinin önderi olması, onun sağlam karakterinin ortaya çıkmasını ve emperyalizme karşı bütün dünyada açılan bir savaşın öncülüğünün timsali hâline gelmesini sağlamıştır. İşte Atatürk, yüksek ahlakını ve seciyesini kurduğu devleti üzerinde altı ilke ile hâkim kılmaya çalışmıştır. Bu ilkeler, devletimizin ve özgür / demokratik Türk halkının güvencesi olarak bugün dahi vazgeçilmez hayat biçimi olmuştur. Çünkü bu ilkeler; düşünce, din ve vicdan özgürlüğünü, en güzel yönetim biçimi olan Cumhuriyet’in erdemlerini, eşitlik ve adaleti, yenilik ve gelişimi açıklamakta, içermekte ve desteklemektedir.
Aşağıdaki bağlantılara dokunarak Atatürk ilkeleri hakkında ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz. Yazı içeriğinde ulu önder Atatürk’ün, ilgili ilkeyi destekleyen sözleri ve açıklamaları da bulunmaktadır. Ayrıca her ilkenin en son bölümünde açıklamaların özeti niteliğinde “kısa açıklama” bölümü bulunmaktadır.
1. Milliyetçilik
2. Halkçılık
3. İnkılapçılık
4. Cumhuriyetçilik
5. Laiklik
6. Devletçilik
Ulu Önder’in altı temel ilkesini açıklayan powerpoint sunularını (slayt) aşağıdaki bağlantılara sağ tıklayıp “farklı kaydet” diyerek bilgisayarınıza indirebilirsiniz. Ayrıca Atatürk ilkeleriyle bağlantılı olarak yapılan inkılapların ilişkisini gösteren kavram haritasını (tablo) içeren sayfamızı görmek için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz.