- Çokbilgi.com - https://www.cokbilgi.com -

Ahmet Hamdi Akseki

Cahmet hamdi aksekiumhuriyet’ten önce çeşitli yayınları ile tanınmış olmakla beraber, Cumhuriyet döneminde, Tedrisat Umum Müdürlüğü ve Diyanet İşleri Başkanlığı gibi yüksek görevlerde bulundu. O’nu şöhretli kılan “İslâm Dini”, “Askere Din Kitabı”, “Köylüye Din Dersleri”, “Yavrularımıza Din Dersleri” gibi geniş kitlelere, çocuklara ve köylüye varıncaya kadar herkese hitap eden kitaplarıdır. Bilhassa; “İslâm Dini” adlı eseri milyonlarca satılmıştır.

Ahmed Hamdi, daha önceleri felsefe dersleri de verdiği için felsefeyle yakından ilgilenmiştir. Bu alâkanın bir neticesi olarak “Ruh ve Bekâ-yı Ruh” adlı ruh ve onun ölümsüzlüğünü ele alan bir kitap yazmıştır. Kitap presokratiklerden başlayarak H. Spencer’e gelinceye kadar filozofların görüşlerini incelemiş, arada özel olarak kendi görüşlerini beyan etmiştir. Eseri 1923’te Maarif Vekaleti (M.E.B.) 300 liraya satın almış, fakat basmamıştır.

Ahmed Hamdi Akseki, “Bu millet nasıl kurtulur?” sorusu “İslâm Dini, hakikî medeniyetin ruhudur” aklın önemi, bilginin ve ilmin değeri, vatan sevgisi gibi çeşitli konular üzerinde fikir yürütmüştür. O, İslâm toplumlarının ilerlemesini önleyen en büyük engel olarak şahsî menfaat duygusunun kamu yararının önüne geçmesini gösterir. Birtakım ıslahatın yapılmasını zorunlu görür. Fakat bizde yapılacakların Avrupa’dakinin aynısı olamayacağını özellikle belirtir. Müslümanların ilerlemesinin çaresi olarak da din âlimlerinin uyanık olmasını, dinin hedeflerini iyi anlamaları gerektiğini, ulemanın da matematik ve tabiî ilimleri bilmesi lüzumunu teklif eder. Ahmed Hamdi Akseki, yirmi kadar ilke tespit ederek İslâm’ın evrenselliğini ortaya koymaktadır.



Akseki “Peygamberimizden Vecizeler” adlı serisinin birinci kitabına “Kuvvetli iman, kuvvetli irade” başlığını koymuş, seçtiği hadisler ve onlara getirdiği yorumlar İslâm’ın toplumsal yönünü öne çıkaran yorumlardır. Şevket Süreyya Aydemir, “Suyu Arayan Adam”da Ahmed Hamdi Akseki hakkında bazı ifadeler kullanıyor. “…Zaten ona göre din, bir hayat ve muaşeret kaidesi (görgü kuralları) idi. Onun din anlayışında korkunun cehennemin yeri yoktu. O, Allah’ını sevdiğinden tapıyordu.hızlı okuma

Hazret diyordu, ‘İslâm dini, iyi ahlâktan ibarettir.’ Bu iyi ahlâkın arkasında her ferdin, ailenin, milletin ve bütün insanların saadeti için lâzım gelen her şeyin mevcut olduğuna inanırdı.” A. Hamdi Akseki, mezhep kavgalarının İslâm toplumlarını zayıf düşürdüğünü görerek mezheplerin birleştirilmesi (Telfik-i Mezâhip), fikrini benimsemiş ve bu konu da bir de kitap çevirmiştir. O da diğer birtakım kimseler gibi içtihat kapısının açık olduğunu ve içtihat yapabilme şartlarını taşıyanlara içtihat yapabileceklerini söylemiştir.

Kim Kimdir? sayfasına dön! «|