Cümlede Anlam

Bir cümlenin gramer bakımdan sağlam yapılı olması ya da gramer kurallarına uymasından, o cümlenin dil bilgisel açıdan doğru olduğu anlaşılır. Cümleler, gramatikal açıdan sağlam olabilirler; ancak anlamlı ya da anlamsız olmaları bununla ilgili olmayan bir özelliktir. Gramatikal bakımdan sorunsuz bir cümle anlamlılığın gerektirdiği mantıksal bağlantıları taşımayabilir:

“Bahçedeki koltuk, seni sorup duruyor.” ve “Kaplumbağa bu yıl liseyi bitirdi.” örnekleri dil bilgisel açıdan doğrudur, ancak mantıksal açıdan anlamsızdır. Bununla birlikte, gramatik uygunluk taşımayan bir cümle de anlamlı mesajlar iletebilir. Bir turistin rehbere söylediği Ben var gitmek Ayasofya cümlesi, sağlam bir gramere sahip olmasa da konuşurun niyetini ifade edebilmektedir.

Cümle, yargı bildiren sözcük ya da söz öbeğidir. Bir sözün yargı bildirmesi, şahıs ve kip bildirecek biçimde çekimlenmesine bağlıdır. Bu özelliği gösteren tek bir sözcük cümle olabileceği gibi birbirini tamamlayan birçok sözcük de cümle özelliği gösterebilir. Yani “geliyorum”, “hastayım” sözleri de cümledir; “Dün seni okulun bahçesinde arkadaşlarınla gezerken görmüştüm.” de cümledir. Daha uzun cümleler de kurulabilir.