Düzeltme İşareti (^) / Noktalama İşaretleri
Tarih: 24 Aralık 2011 | Bölüm: Noktalama İşaretleri | Yorumlar: 2 Yorum var.
1. Yazılışları bir, anlamları ve okunuşları ayrı olan kelimeleri ayırt etmek için, okunuşları uzun olan ünlülerin üzerine konur.
Örnek: adem (yokluk), âdem (insan);
adet (sayı), âdet (gelenek, alışkanlık);
alem (bayrak), âlem (dünya, evren);
alim (her şeyi bilen), âlim (bilgin);
aşık (eklem kemiği), âşık (vurgun, tutkun);
hakim (hikmet sahibi), hâkim (yargıç);
hal (pazar yeri), hâl (durum, vaziyet);
hala (babanın kız kardeşi), hâlâ (henüz);
şura (şu yer), şûra (danışma kurulu).
UYARI: Katil (< katl = öldürme) ve kadir (< kadr = değer) kelimeleriyle karışma olasılığı olduğu hâlde katil (ka:til = öldüren) ve kadir (< ka:dir = güçlü) kelimelerinin düzeltme işareti konmadan yazılması yaygınlaşmıştır.
Denden İşareti (“) / Noktalama İşaretleri
Tarih: 24 Aralık 2011 | Bölüm: Noktalama İşaretleri | Yorumlar: 15 Yorum var.
Bir yazıdaki maddelerin sıralanmasında veya bir çizelgede alt alta gelen aynı sözlerin, söz gruplarının ve sayıların tekrar yazılmasını önlemek için kullanılır.
Örnek:
a. 1920 doğumlular
b. 1930 ”
a. Etken fiil
b. Edilgen ”
c. Dönüşlü ”
ç. İşteş ”
Köşeli Parantez “[ ]” / Noktalama İşaretleri
Tarih: 24 Aralık 2011 | Bölüm: Noktalama İşaretleri | Yorumlar: 38 Yorum var.
1. Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce veya alıntılarda, alıntı metinde olmayan ama yazarın eklediği bilgileri göstermek için köşeli ayraç kullanılır.
Örnek: Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886-1973)] en güzel eserlerim Bodrum’da yazmıştır.
– Kütüphanemize Türk edebiyatı tarihi kitapları [En başta Resimli Türk Edebiyatı Tarihi (Nihat Sami Banarlı)] alınmalı.
Tek Tırnak İşareti (‘) / Noktalama İşaretleri
Tarih: 24 Aralık 2011 | Bölüm: Noktalama İşaretleri | Yorumlar: 2 Yorum var.
1. Tırnak içinde verilen ve yeniden tırnağa alınması gereken bir sözü belirtmek için kullanılır.
Örnek: “Bir mısranın güzelliği veya sağlamlığı ancak kendisinden önceki ve sonraki mısralarla belli olabilir. Gerçi: ‘Varsın gönül aşkınla harap olsun efendim, ‘gibi bir başına bütün etkisi yaratan mısralar da vardır ama bunların başka mısraları aratmayışı da nihayet iki üç okuyuşu geçmez.” (Salâh Birsel)
Not: Doğrudan yapılan ve tek tırnak işareti ( ” ” ) içinde gösterilen sözlerin içinde başka bir alıntı söz daha varsa bu da tek tek tırnak işareti ( ‘ ‘ ) içinde verilir:
Edebiyat öğretmeni “Şiirler içinde ‘Han Duvarları’ gibisi var mı?” dedi ve Faruk Nafiz’in bu güzel şiirini okumaya başladı.
“Atatürk henüz ‘Gazi Mustafa Kemal Paşa’ idi. Benden ona dair bir kitap için ön söz istemişlerdi.”