Kutadgu Bilig’de Kullanılan Dil ve Anlatım
Tarih: 21 Temmuz 2013 | Bölüm: Kutadgu Bilig | Yorumlar: Yorum yok.
Türk yazı diline hâkim ve inceliklerine vâkıf olan, bu sahada Uygurların geleneğini devam ve inkişaf ettiren şair eserinde, İslâm sanatkârlanm örnek tutarak aruz veznini kullanmıştır, ilâveler ile birlikte 88 başlık altında toplanan eserin esas kısmım teşkil eden ve kısaltılmış mütekarib, ymi fa’ulun fa’ulun fa’ulun fa’ül vezninde (eserde yalnız bir dörtlük içinde tam mütekarib geçmektedir, bk. 3800-3801) yazılmıştır, 1.-6520. beyitler mesnevi tarzında kendi aralannda kafiyelidir.
Eserin sonuna eklenmiş olan parçalardan , “Gençliğine acıyıp, ihtiyarlığından bahseden” 44 beyitlik bir kısım (beyit 6521-6564) tam mütekarip fa ‘ulun fa ‘ulun fa ‘ulun fa ‘ulun) vezninde olup, kaside tarzında ve a a b a c a biçiminde sürmektedir.
“Zamanenin bozukluğundan ve dostların cefasından” söz eden 40 beyitlik bir parça (6565.-6604. beyitler) ise, bundan Önceki parçanın vezninde ve tarzında olup, kafiye olarak fiilin birinci kişi buyruk ekinin -«’siz sesi olan -ayı ve -eyi ekleri kullanılmıştır. “Kitap sahibi Uluğ Hass Hâcib Yûsuf‘un kendi kendisine öğüt vermesinden” bahseden 41 beyitlik parça da (6605.-6645. beyitler) eserin aslı gibi, kısaltılmış mütekarib vezninde ve kaside tarzında -ra ya da -re hecesi ile kafiyelenmektedir.