Kompozisyon Konuları / 1. Sayfa
Tarih: 23 Aralık 2011 | Bölüm: Kompozisyon | Yorumlar: 8 Yorum var.
1-“İnsan hayatı sınırlıdır, sınırsız olan bilgidir.”Sözünü açıklayan bir yazılı anlatım hazırlayınız.
2-“Başkasının zararını isteme, kendin de zarar verme; hep iyilik yap, kibirlenme, kötülük yapmaktan sakın!” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız?
3-“Çok yaşamak elimizde değil, ama adımızı çok yaşatmak elimizdedir.” Sözünü açıklayan kompozisyon yazınız.
4- “Büyüklerimize nasıl davranmalıyız? Sizin büyüklerinizden beklediğiniz davranışlar nelerdir?” konulu bir kompozisyon yazınız.
5- “Zor, imkânsızdan kolaydır.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
6- Kış mevsiminin, sizi nasıl etkilediğini anlatan bir kompozisyon yazınız.
7- Aşağıdaki plana dikkat ederek okumanın yararlarını anlatan bir kompozisyon yazınız.
a) Giriş bölümünde, insanların niçin okumaya ihtiyaç duyduğunu belirtiniz.
b) Gelişme bölümünde, kitap okuyanlarla okumayanlar arasındaki farklılıkları örneklerle açıklayınız.
c) Sonuç bölümünde ise kitap okumanın yararları konusunda değerlendirme yapınız.
d) Yazınıza uygun bir başlık koyunuz.
8-“Tatlı dil, her kapıyı açan sihirli bir anahtardır.”sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
9- Okuduğunuz bir kitabı tanıtınız.(Eserin adı, yazarı, sayfa sayısı, kahramanları, ana düşüncesi hakkında bilgi veriniz.)
10- “Damlaya damlaya göl olur.” atasözünü açıklayan bir yazı yazınız.
11- “Son pişmanlık fayda vermez.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
12- Verilen bir işi zamanında yapmanın önemini açıklayan bir yazı yazınız.
13- “Atına bakan ardına bakmaz.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
14- “Çok zengin olsanız paralarınızı nasıl değerlendirirsiniz?” konulu bir kompozisyon yazınız.
15- Bir günlük yaşantınızı (duygularınızı da katarak) anlatınız.
16- Bu vatan bize nasıl bırakıldı? Tarihi bilgilerinizle bunu kısaca anlatınız.
17- Bayrağımızı ve yurdumuzu niçin sevdiğinizi kompozisyon kurallarına uygun olarak açıklayınız.
18- Erken kalkmanın insan ve toplum açısından yararlarını anlatan bir kompozisyon yazınız.
19- Yaşadığınız ya da tanık olduğunuz ilginç bir olayı kompozisyon kurallarına göre anlatınız.
20- Siz İstiklâl Savaşı”nda şehit olan bir Nene Hatun veya Sütçü İmam olsanız ve tekrar dirilseniz bugünkü manzara karşısında günümüzün gençliğine neler söylerdiniz? Düşüncelerinizi bir kompozisyon şeklinde anlatınız.
Kompozisyon Planı
Tarih: 23 Aralık 2011 | Bölüm: Kompozisyon | Yorumlar: 1 Yorum var.
İyi bir konuşmanın, güzel bir yazının ortaya çıkmasında bilgi birikimi, konu seçimi ve planlama birinci derecede etkili olmaktadır. Yazılı veya sözlü kompozisyon için yapılacak plânlamada, hareket noktası konu olacağı için önce bunun incelenmesinde yarar vardır. Başarılı bir kompozisyon yazabilmek için aşağıda sıralanan hususların iyice öğrenilmesi gerekmektedir:
Konu
Konu, bir konuşmada, bir yazıda, bir eserde ele alınan düşünce, olay veya durumdur. Üzerinde söz söylenebilecek veya yazı yazılabilecek bir duygu, bir düşünce, bir haber, bir sorun, bir eşya, bir olay… kompozisyon için konu olabilir.
Yazmaya başlamadan önce konunun tespiti ve sınırlaması yapılmalıdır. Hakkında yazı yazmaya değer, ilginç, yazanın yeteneklerine ve geliştirilmeye uygun, bol kaynaklı konuların seçilmesinde yarar vardır.
Plânlamanın daha kolay ve doğru yapılması, konunun iyi anlaşılmasına, sınırlarının iyi tespit edilmesine, anlatım şeklinin belirlenmesine bağlı olduğu için konunun üç yönü iyi bilinmelidir.
Konunun üç yönü:
a) Konunun maddesi: Konunun özünü oluşturan temel kavram veya problemdir, konunun incelenecek yönüdür. Seçilen konuda “açıklanacak olan nedir?” sorusunun karşılığıdır.
“Hangi tür şiirlerden hoşlanırsınız?” şeklinde verilen bir konunun (sorunun) maddesi, şiirlerdir.
b) Konunun görüş noktası: Konunun rast gele işlenmesini önleyen, konunun maddesini de içine alan, onun hangi yönlerden işleneceğini belirleyen, sınırlayan yönüdür. Sınırları iyi çizilmeyen bir yazıyı plânlamak, dağınıklıktan kurtarmak mümkün olmaz. Bu sebeple konular belirlenirken genel konulardan ziyade özel konular seçilmelidir. “Konya’da tarım ve hayvancılık” şeklinde verilen bir konu, “Ilgın’da şeker pancarı tarımı” konusuna göre çok geniş ve genel bir konudur.
Hikaye Planı – Metin İnceleme Örneği
Tarih: 23 Aralık 2011 | Bölüm: Kompozisyon | Yorumlar: 8 Yorum var.
A. OLAY:
1. Başlangıç: Giriş (Serim) Bölümü.
2. Olayların yürütülmesi: Gelişme (Düğüm) Bölümü.
3. Sonuç: (Çözüm) Bölümü.
B. ŞAHISLAR (Kişiler) (tipler ve tanıtılması):
1. Gerçek kişiler
2. Tasarlanmış kişiler
C. YER / MEKÂN (Yaşanılan yer ve çevre)
D. ZAMAN
1. Olayın başlangıcı
2. Olayın ortası
3. Olayın sonucu
E. HİKÂYEYİ ANLATAN:
1. Kendisi,
2. Üçüncü kişinin ağzından,
3. Başkasından duymuş gibi.
Hikaye Etme (Tahkiye) Anlatım Biçimi
Tarih: 23 Aralık 2011 | Bölüm: Kompozisyon | Yorumlar: Yorum yok.
Gerçek veya tasarlanmış bir olayın söz veya yazı ile anlatımına hikâye etme (tahkiye) denir. Roman; hikâye, hatırat, seyahat (gezi), biyografi ve otobiyografi gibi edebî türlerde temel anlatım biçimi olarak kullanılan “hikâye etme” üç ana unsur üzerine kurulmuştur:
A. Olay (hadise)
a) Giriş (serim)
b) Gelişme (düğüm)
c) Sonuç (çözüm)
B. Kişiler
C. Yer ve zaman
A. Olay: Genellikle, söylemek istediklerimizi bir olaya bağlayarak anlatır;
bu olayın meydana geliş sebebini, oluşmasını ve sonucunu, bir plân içerisinde hi
kâye ederiz. Hikâye etmede olaylar üç bölüm içinde gelişir:
a) Giriş (serim): Hikâyemizde olayın ortaya konduğu, yani yazının başlangıç, giriş bölümüdür. Anlatılmak istenen olay, olayın geçtiği yer ve zaman ile kişiler genellikle bu bölümde tanıtılır. “Giriş bölümü “gelişme” blümüne göre kısa “sonuç” bölümüne göre uzun olur.