Sözlü iletişimde etkili ve güzel konuşma, kişinin hem sosyal hem de kişilik özelliklerine olumlu etkilerde bulunur. Çünkü güzel konuşma becerisi olan insanlar, toplum içerisinde, çalışma veya arkadaş ortamında genellikle parmakla gösterilen kişiler olurlar. Kuşkusuz bu becerisinin farkında olan kişiler, bunu hayatına hep katkı olarak yönlendirir.

Hitabet gücü yüksek olan kişiler, toplum içerisinde çabuk fark edilirler. Şöyle ki bir toplantıda, sınıfta, arkadaş görüşmesinde veya herhangi bir sosyal çevre içinde güzel konuşma yeteneği olan kişiler, dikkatle dinlenir ve onlar daha ön planda tutulur. Böyle kişiler, başkaları tarafından ayrıca önemsenir, ciddiye alınır. Bunun için konuşma yeteneği gelişmiş kişilerin lider yönleri de gelişmiştir.

Sosyal ilişkilerde kendini iyi ifade eden, ses tonunu ve beden dilini güzel kullanan, karşısındaki kişi veya kişilerle en uygun şekilde iletişim kurabilen kişilerin özgüveni gelişir, çevreler içerisinde daha girişken olma kişilik özelliği kazanırlar. Çünkü güzel ve etkili konuşma, iyi bir gözlem, yorumlama ve deneyim ifade eder. Böyle kişilerin de düşünceleri önemsenir.

Bir anne ile kızının kurduğu mükemmel iletişim örneği olarak bu video, günlerdir sanal gündemin ilk sıralarında bulunuyor. Bu ilgiyi hak ediyor da. Bu kızın yaşına göre gösterdiği olgun davranış, sakinlik ve mantık ölçüsü gerçekten takdire değer. Elbette onu, daha önce bu şekilde düşünmeye yönelten annesinin sabırlı ve akıllı çabası…

Ailelerin çocuklarıyla yaşadıkları iletişim problemleri, çoğu zaman onların birer “çocuk” olduklarını unutan anne – babaların, çocuklarının küçük dünyalarıyla empati kuramamalarından kaynaklanır. Onlar olayları tek yönlü düşünürken, anne – babalar daha küçücük çocuğun her şeyin farkında olması gerektiğini düşünürler. Bu imkânsız olunca, çatışma çıkar ve çocuğun karakterinde bazen kalıcı izli bozukluklar meydana gelir.

Karşılıklı konuşma biçimlerindeki ya da yazılı türdeki bildirimlerin kendine özgü kolaylıkları ve zorlukları vardır. İletişimin sözlü ya da yazılı yapılmasına göre dilsel yapıları farklılık gösterir. Ve her iki anlatım biçiminin üslubunda (biçiminde) değişik olur. Bu anlatımsal değişiklikler aynı türden bildirimlerde bile görülebilir. Örnek olarak bilimsel bir kurultaya gönderilen bildirilerle, aynı çalışmanın günlük çalışma şartlarında, laboratuarlarda (deneyliklerde) gerçekleştirdiği şeyler aynı değildir.

Bütün dil etkinliklerinin bütün ve içerik açısından büründükleri özelliklerin bilinmesi şartıyla yakından ilişkilidir. Bu durum hem sözlü dil hem de yazılı dil için ayrıdır. Bilimsel bir konunun uzmanlara yönelik bir dergide irdelenmesiyle, aynı konunun öğrenciye anlatımı veya bir gazete köşesinde geniş okur kitlesine anlatılması, değişik anlatım biçimlerinin benimsenmesini gerektirir.

Yazılı ve sözlü dil, doğaçlama yapılan bir konuşma ile okunan bir metinde bile farklılık gösterir. Çünkü yazılı dilin biçemiyle konuşma dilinin biçemi birbirinden farklıdır. Dil düzeyleri, söyleyiş özelliklerinden söz dizimine, biçimsel yapıdan sözcük dağarcığına değin, hemen hemen tüm dil olgularını kapsayan ve teklifsiz dil, gündelik dil, yönetim dili, ölçümlü dil, seçilen dil, edebiyat dili, bilimsel dil, halk dili… gibi çeşitli kullanımlar içerir.