6. sınıf Türkçe dil bilgisi konularından gövde nedir, tanımı, örnekleri vb. konuları bu yazı aracılığıyla öğrenebilirsiniz. Gövde denildiğinde aklımıza önce “canlılarda baş, kol ve bacaklar dışında kalan bölüm” gelebilir. Fakat burada kastettiğimiz, dil bilgisi terimi olan isim veya fiil kök ve gövdeleridir. Bir kelimenin yapım eki alıp almadığına bakarak gövdeyi tespit ederiz. Öncelikle ayrıntılı bir tanım yaparak konuya başlayalım:

“İsim ve fiil köklerinden yapım ekleriyle türetilmiş olan her yeni kelimeye gövde denir.” Yani kök hâlindeki bir kelime bir yapım eki alırsa, o kelimenin yapım eki alarak yeni bir anlamı karşılayan hâline gövde denilir. Örneğin “baş” kelimesi, bir isim köküdür. Bu kökün üzerine “-lık” isimden isim yapım eki getirdiğimizde, ortaya yepyeni bir anlamı karşılayan “başlık” kelimesi çıkar. İşte bu kelime artık bir “isim gövdesi” olmuştur. Daha net ifadeyle, her yapım eki bir gövde oluşturur.

Gövdeler, tıpkı kökler gibi “isim gövdeleri” ve “fiil gövdeleri” olmak üzere ikiye ayrılır. Eğer kök üzerine gelen yapım eki, isim türünde bir kelime oluşturduysa bu “isim gövdesi“; fiil türünde bir kelime oluştuduysa “fiil gövdesi” olarak kabul edilir. Örneğin “simit + çi” kelimesinde yapım eki yeni bir isim türetmiştir. Bu nedenle “simitçi” bir isim gövdesidir. “Gör-ün-” kelimesinde ise, “-ün” eki yeni bir fiil ortaya çıkardığı için “görün(mek)” bir fiil gövdesidir.

6. sınıf Türkçe konu anlatımı içerisinde bulunan yapım eklerini yapım eki nedir ve tanımı, daha sonra yapım eklerine örnek kelimeler vererek anlatmaya başlayacağız. Yapım eklerinin türlerini ve çekim eklerinden farklarını bulacağınız bu yazımız, size bu dil bilgisi konusunu en kolay yoldan öğretmeyi amaçlamaktadır.

Yapım eki, “isim veya fiil kök ve gövdelerine gelerek, onlardan anlamları farklı yeni kelimeler oluşturan ekler” olmakla birlikte, eklendiği kelimelerin türünü de (isim, fiil) değiştirebilmektedir. O hâlde diyebiliriz ki yapım ekleri kelimeleri anlam ve/veya görev açısından değiştirebilen ve ortaya yeni kelimeler çıkaran eklerdir. Bu ekleri alan kelimelere “türemiş kelime” veya “gövde” denmektedir.

Bir isim kökü olan “baş” kelimesine gelen “+lık” eki, yepyeni bir anlamı karşılayan “başlık” kelimesini meydana getirmiştir. O hâlde “+lık” ekinin görevi, yeni kelime yapmaktır. İşte buradan anlayacağımız üzere yeni kelime “YAPan” bu eki, yapım eki olarak kabul etmemiz gerekir. Aynı şekilde “boz-” fiil köküne gelen “-gun” eki, yepyeni bir anlamı karşılayan “bozgun” kelimesini meydana getirdiği için, bu eki yapım eki olarak kabul ediyoruz.

Baş sayfa: Raporun ismini, konusunu, raporun kim veya kimler tarafından, kimler için hazırlandığını, raporun hazırlanmasına sebep teşkil eden olayı ve bir cümle ile raporun sonucunu içerir.

Özet: Raporun özünü, gayesini, raporda incelenen temel fikirleri, varılan sonuçları ve yapılan tavsiyeleri kısaca belirtir.

İçindekiler Tablosu: Raporun yapısını gösterir, raporda yer alan ana ve tali bölümlerin isimlerini içerir.

Giriş: Raporun konusunu, amacını ve geliştirme bölümünü içerir.

Gövde: konu veya olayla ilgili açıklamaları, kullanılan materyali, üzerinde durulan işlemlerde fikirleri, bunların tartışma ve eleştirmelerini, varılan sonuçların tahlilini içerir. Bütün bu açıklamalar objektif bir bakış açısıyla, ilmi ve mantıklı açıklamalarla desteklenir.

Sonuç: Ana fikir ve meselelerin, bunlarla ilgili tartışma sonuçlarının kısa ve kesin bir şekilde ortaya konulması, teklif, temenni ve görüşlerin açıklıkla belirtilmesi bu bölümde yapılacaktır. Bu bölüm en can alıcı noktadır. Raporda anlatılmak istenen düşünce ve amaçlar tam olarak burada güçlü bir anlatımla ortaya konulur.