Türk İçkisi: “Kımız”
Tarih: 16 Eylül 2011 | Bölüm: Türk Tarihi - Kültürü | Yorumlar: Yorum yok.
Türk’ün tarihsel içkisi kımız’dır. Batı Türklerinde çoktan unutulmuş bir içkidir kımız. Kısrak sütünden yapılır. Ekşi ayranı anımsatır. Ne ki kımızı bugünkü anlamda alkollü içki saymak olanaksızdır. Gerçi mayalanma sonucu içinde çok az oranda alkol bulunur. Ama kımız daha çok yoğurt, ayran etkisinde bir içecektir. Büyük olasılıkla, kımız at sırtında uzun yolculuklarda ortaya çıkmış bir içecektir.
Türklerde yemeğin yanında içilen bir içkidir kımız.
Kımız, Türklerin ulusal içkisidir. Kısrak sütünden yapılır. Kımız besin olarak da, içecek olarak da Türk‘e atadan kalmış bir ilaçtır. Bir ilaçtır; çünkü bir çok derde iyi gelmektedir. Kazak kimyacısı Aydar Akınoğlu’nun deyişiyle kımızın yararlarını ve niteliklerini “birkaç makale yada kitapta anlatmak kolay değildir”. Kımızın kullanımı hakkındaki bilgiler çok eskilere, Hun Türklerine değin dayanır. Tarihi kayıtlara göre Asya Büyük Hun Devleti çağında Türkler kımız içerlerdi. Yine tarih kayıtları, Avrupa Hunları ile Gök Türklerin de kımız ürettiklerini belirtmektedir. Sözcük ilk Kaşgarlı Mahmut’ta geçer. Yazar “ekşimiş kısrak sütü” olarak tanımlar. Divanda bu konuda şu bilgiler verilir:
Kısrak sütünün ekşitilmesi, maya ile yapılır. Türkler peynir mayasında olduğu gibi, kımız mayasına da “kor” derler. “Kor“, olmuş kımızdan, kabın dibinde kalmış, yoğun kımız artığıdır. Bu ermiş kımız artığının üzerine kısrak sütü dökülerek süt ekşitilir, daha doğrusu fermente edilir. Ancak, maya çalınan kısrak sütü hemen kımız olmaz, erimesi için tulumlara konularak bekletilmesi ve zaman zaman tulumun yayık yayar gibi sallanması gerekir.