Edat Öbeği Nedir?
Tarih: 28 Haziran 2020 | Bölüm: Dil-Anlatım | Yorumlar: Yorum yok.
Tek başlarına anlamları olmayan edatlar, en az bir isimle bir araya gelerek bir kelime grubu oluşturabilirler. Bilindiği üzere edatlar görevli kelimeler oldukları için, cümlede kullanılırken kendisinden önce gelen isimlerle anlam ilişkisi kurmaları gerekir. İşte bu anlam ilişkisini ortaya çıkarmak üzere bir isimle birleşerek meydana getirdikleri kelime gruplarına “edat grubu” veya “ilgeç öbeği” denilmektedir.
Dilimizde edatlar “ile, rağmen, göre, dolayı, karşı” gibi tek başlarına bir anlamları olmayan kelimelerdir ve en az bir isimle birleşerek onlara yeni anlam özellikleri kazandırırlar. Mesela “Kurt gibi acıktım.” cümlesinde “kurt gibi” ifadesi bir edat grubudur. “Gibi” edatı, kurt isminden sonra gelerek bir kelime grubu oluşturmuş ve benzerlik anlamı kazandırmıştır. Bunun gibi tüm edatlar, bir kelimeden sonra gelerek bir edat grubu meydana getirmektedir.
Edat gruplarında isimler mutlaka edatlardan önce gelir. “Akşama kadar” örneğinde görüldüğü üzere akşam isminden sonra “-e kadar” edatı gelmiş ve edat grubu oluşturmuştur. Ayrıca bu örnekte görüldüğü üzere bazı edatlar isimlerden sonra gelirken isimlere bazı ekler gelebilir. Edat grupları cümlenin ögeleri bulunurken zarf tümleci veya edat tümleci olarak kabul edilirler. Edat tümleçleri “ne ile, kimin ile, ne için, kimin için” sorularını sorarak bulunurlar.
ÖRN: – Okuldan eve otobüsle döneceğiz.