“De” Bağlacının ve Ekinin Yazımı
Tarih: 25 Temmuz 2012 | Bölüm: Yazım Kuralları | Yorumlar: 15 Yorum var.
Başlıca görevi, birlikte kullanıldığı sözcüğün kavramını daha öncekine katmak olan da, de bağlacı bağımsız bir sözcüktür, vurgulanamaz ve ayrı yazılır. Kendisinden önceki sözcüğün son ünlüsüne göre önlük-artlık uyumuna girer. Söyleyişte ünsüz uyumuna da girer, ancak sadece da, de biçiminde yazılır.
Örnek: Kızı da geldi, gelini de.
Durumu oğluna da bildirdi.
– Sen de mi Brütüs? (Shakespeare)
1. Da, de bağlacını kendisinden önceki sözcükten kesme işareti ile ayırmak yanlıştır:
Örnek: Sonunda keman da çaldım {Sonunda keman ‘da çaldım değil).
2. Da, de bağlacının bulunma durumu eki olan -da, -de, -ta, -te ile ilgisi yoktur. Bulunma durumu eki vurgulanabilir ve kendinden önceki sözcüğe bitişik yazılır:
Örnek: devede kulak, çantada keklik, İkide bir bana aynı şeyi yapıyorsun.
3. “de” bağlacı ve “de” eki birbirinden kolayca ayırt edilebilir. Aşağıda, dikkat edilmesi gereken noktalar da verilmiştir.
a. “dE” Bağlacı: 1. Her zaman kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı ve “de, da” şeklinde yazılır; bitiştirilmez, “te, ta” şeklinde yazılmaz.
– “ya” ile birlikte kullanıldığında da ayrı yazılır: “ya da”
Örnek: İsimlerden sonra da kullanılabilir, fiillerden sonra da.