Edebi Sanatlar – Söz Sanatları
Tarih: 16 Ekim 2011 | Bölüm: Söz Sanatları | Yorumlar: 3 Yorum var.
Edebiyatta kullanılan söz sanatları (edebi sanatlar), özellikle şiirde anlam inceliği sağlama ve derin bir anlatım ortaya koyma açısından büyük önem taşımaktadır. Şiirde estetik ve anlam derinliği, kullanılan söz sanatlarının gücüyle çoğu zaman paraleldir. Çünkü insanlar okudukları zaman hemen anladıkları şiirlerden çok, iki üç kere okuyarak veya üzerinde çok düşünerek anlayabildikleri şiirleri tercih etmektedirler.
Edebî sanatlar, Divan Edebiyatı’nda çok daha ayrıntılarıyla kullanılmıştır. Bunun yanında Halk Edebiyatı’nda ve günümüz edebiyatında da söz sanatları sıkça kullanılmaktadır. Aşağıda bütün edebî sanatlar sıralanmıştır. Sanatların eski edebiyattaki adlandırılışlarıyla birlikte, günümüzdeki adları da “alfabetik olarak” verilmiştir. İstediğiniz başlığa dokunarak içeriğe ulaşabilirsiniz:
Aliterasyon – Ses Tekrarı Sanatı
Tarih: 16 Ekim 2011 | Bölüm: Söz Sanatları | Yorumlar: 2 Yorum var.
Dize ya da mısrada ahenk oluşturacak şekilde,aynı sesin veya hecenin tekrarlanmasıdır. Aynı ses ya da hecelerin bir ahenk yaratmak amacıyla tekrarlanmasıdır. Bir şiirde ya da düzyazıda ahenk yaratmak amacıyla aynı ses ya da hecenin yinelenmesine aliterasyon denir.
ÖRN: Eylülde melül oldu gönül soldu lale
Bir kaküle meyletti gönül geldi bu hale.
ÖRN:Dest-busi arzusıyle ölürsem dostlar,
Kûze eylen toprağım sunun anınla yâre su.
Fuzuli
Fuzuli’nin dizelerinde “s” ünsüzünün tekrar edildiği dikkati çekmektedir.
ÖRN: Kara pulat uz kılıcım tartmayınca,
Kara börklü koca başın kesmeyince,
Alca kanın yer yüzüne tökmeyince,
Karındaşım Kayan kanın almayınca,
Komazım…
Dede Korkut
Asonans Sanatı / Edebi Sanatlar
Tarih: 16 Ekim 2011 | Bölüm: Söz Sanatları | Yorumlar: 4 Yorum var.
Şiirde aynı ünlü seslerin tekrarına denilir. Aliterasyonla genellikle birlikte yapılır. Kelimelerde vurguyu taşıyan aynı ünlünün tekrarından doğacak ahengi yakalamak için şâir ve yazarlar bu sanata baş vururlar. Kelimelerdeki söz özelliklerine dayalı olduğundan bu sanat söz sanatları arasında sayılır. Şâirin özel bir amaçla bu sanata baş vurması sebebiyle de düşünceye bağlıdır.
ÖRN: Bir beyaz lerze, bir dumanlı uçuş,
Eşini gâib eyleyen kuş gibi kar
Geçen eyyâm-ı nevbahârı arar,
Ey kulübün sürûd -ı şeydâsı,
Ey kebûterlerin neşideleri,
O baharın bu işte ferdası,
Kapladı bir derin sükûta yerikarlar. (Cenab Şahabettin)