Ötüken: “Türklüğün Başkenti”
Tarih: 24 Temmuz 2013 | Bölüm: Tarih ve Kültür | Yorumlar: Yorum yok.
Ötüken kenti, Türk tarihinde çok önemli yeri olan bir kenttir. İlk Türk devletlerine başkentlik yapması bu kentin en önemli özelliğidir. Geleneksel Türk inanışlarında da bu kentin önemli bir yeri vardır. Geleneksel Türk inanışında Ötüken, dünyanın merkezi olarak kabul ediliyordu. Bütün diğer anlayışlar Ötüken’in Dünyanın merkezi olma anlayışına dayandırılıyordu. Türkler bu kente verdikleri önemden dolayı bu kentin başkaları tarafından ele geçirilmesini uğursuzluk olarak kabul etmişlerdir.
Elimizdeki bilgi ve belgelerin taranmasıyla görülmektedir ki, Türk Tarihi, Asya Hunları yani Büyük Hun İmparatorluğu ile başlamaktadır. Hakkında sağlıklı bilgilere sahip olunan ilk Türk devleti Büyük Hun İmparatorluğudur. Çinlilerin “Hiung-Nu” dedikleri Hunlar, Orhun-Selenga ırmakları ile Türklerin kutlu ülke saydıkları Ötüken civarı merkez olmak üzere devletlerini kurmuşlardı. Hun sözü Türkçede insan, halk anlamına gelmektedir.
Hunlarla ilgili ilk bilgiler MÖ IV. Yüzyıla kadar ulaşmaktadır. Bu konuda bulunabilen ilk resmi belge Çin’deki Çu (Chou) hanedanı ile milattan önce 318’de yapılan siyasi anlaşmadır. Bu anlaşmayla birlikte Çinliler üzerindeki Hun baskısı artmış ve Çinliler Kuzeyden gelen Hun baskısını durdurmak amacıyla MÖ 214 yılında ünlü Çin Seddi’ni yapmışlardır.
Menemen Olayı / Kubilay’ın Şehit Edilmesi
Tarih: 29 Mayıs 2013 | Bölüm: Tarih ve Kültür | Yorumlar: Yorum yok.
Menemen Olayı, gerici bir hareket olup din devleti kurulması amacı ile yapılmıştı. Olayın yaratıcıları, Manisa’daki dört günden beri toplandıkları Tatlıcı Mustafa’nın evinde, 6 Aralık 1930’da son defa toplanmışlar, nasıl silâhlanacaklarını hesaplamışlardı. Gece verilen karardan sonra bunların bir kısmı Paşaköy’e gitmişlerdir. Diğerleri arkadan gelecekti. Bozalan köyüne gelen asiler, iki hafta da orada kaldılar. 23 Aralık Salı gecesi yola çıkıyorlar.
24 Aralık 1930’da Derviş Mehmet ve altı arkadaşı, Manisa üzerinden sabaha doğru dağ yolundan yürüyerek Menemen’e varır. Derviş Mehmed Menemen’de ilk gördüğü camiye girer ve oradaki bayrağı alır. Camide namaz kılan on beş kişiyle dışarıdakileri şeriat istemeye çağırır. Hükûmet olayı haber alır almaz Kubilay Bey’in kumandasında bir müfreze gönderir. Kubilay’ın asilere yapmış olduğu uyarı ve nasihatler bir işe yaramaz. Gözü dönmüş asiler tarafından Kubilay şehit edilir.
Hükûmetin yerinde müdahalesiyle ilk olarak Menemen’de şeriat isteriz diye ayaklananlardan 25 kişi, Manisa’da da 13 kişi tutuklanır. Hadisenin Menemen’de değil de Manisa’da hazırlandığı açıktı. Kaçan iki kişi derhal ele geçirilir. 28 Aralık 1930 Pazar günü 7 Nakşibendi şeyhi ile 7 sivil daha tutuklanır. Hükûmet Menemen olayına büyük önem vermiş, gazeteler de bu olaya baş sayfalarında geniş olarak yer vermişlerdir. İçişleri Bakanı Şükrü Kaya, Fahrettin Paşa bizzat Menemen’e gidip, olayı yerinde incelediler. Bu arada Menemen’de, Hoca Saffet, Balıkesir’de de Şeyh Halil geniş bir fesat çemberi hazırlamakla uğraşıyorlardı.
Mustafa Kemal Paşa, olayın üzerinde titizlikle durmuş ve bunun Cumhuriyeti yıkmayı hedef tutan bir hareket olduğunu belirtmişti. Mustafa Kemal olaydan duyduğu üzüntüyü Erkânı Harbiye Reisi Mareşal Fevzi Paşa’ya bir mektup yazarak duyurmuş ve olayla bizzat ilgilenmişti. Menemen olayının yalnız Manisa ve Menemen’e sirayet etmeyeceği, Türkiye’nin her yerinden bu olayın yaratıcıları olduğunu hesaplayan ve buralardan da bu olayın hazırlanmasına yardım yapıldığını düşünen hükûmet, çalışmalarını buna göre hazırladı. İlk olarak 31 Aralık 1930’dan başlamak üzere Menemen ve Manisa’da bir ay müddetle örf-i idare ilân eden hükûmet yurt çapında çalışmalarına başladı.
Şeyh Sait İsyanı
Tarih: 28 Mayıs 2013 | Bölüm: Tarih ve Kültür | Yorumlar: 18 Yorum var.
Bu isyan, din işlerinin dünya işlerinden ayrılmasını tasvip etmeme amacında olanlar tarafından inkılâba karşı yapılmış bir isyandı. Ama, bu isyanda kişisel çıkarlar peşinde koşanlar, Kürtçülük isteyenler, komünist düşünceliler, yağmacılar da rol oynamışlardır. Olayı yaratanlar, başta Şeyh Sait Nakşibendi tarikatındandılar. Mustafa Kemal’in de belirttiği gibi olayın ana nedeni gericilik idi. Şeyh Sait İstiklâl Mahkemesi’nde de, “din elden gidiyor”, “Tanrı Devleti” gibi sözlerle, dünya işlerinde de din kurallarına dayanan bir devlet idaresi istediğini belirtmiştir.
11 Şubat 1925’teki isyan, derhal Elazığ ve Diyarbakır yörelerine yayılmıştır. Hükûmet bu durumda sıkı yönetim ilân etmeyi yerinde buldu ve doğu bölgelerinde bir ay, Malatya’da iki ay sıkı yönetim ilân etti ve konuyu Meclis’e de getirdi. 25 Şubat 1925’te Başvekil Fethi Bey, konuşmasında, Türkiye Cumhuriyeti’nin o bölgede 800 kişiyi öldüreceği ve Şeyh Sait’in de bunlardan biri olduğu, bundan kurtulmak için de Sait’in niyet ettiği ayaklanmaya gittiği yolunda bir mektubu asilerin birinin üzerinde ele geçirdiklerini izah etti.
Fethi Bey, gene ele geçen 17 Şubat 1925 tarihli rapora göre, ayaklanmanın amacının şeriatı sağlamak olduğunun anlaşıldığını ve “olay padişahlığı, hilâfeti, şeriatı ve Abdülmecid’in oğullarından birinin saltanatını sağlamak” için yapılan gericilik maskesi altında yapılan Kürtçülük hareketidir demekteydi. 25 Şubat 1925’te, dinî ya da dinin kutsal kavramlarını alet ederek devletin şeklini bozmak isteyenlerin vatan haini olması hakkındaki yasa onaylandı. Böylece, isyan edenlerin sineceği sanılıyordu.
İzmir Suikasti Girişimi
Tarih: 26 Mayıs 2013 | Bölüm: Tarih ve Kültür | Yorumlar: 1 Yorum var.
Mustafa Kemal’in muhalif ittihatçıları ve Terakkiperver Fırkası’nın bazı üyeleri Atatürk’ü öldürmek istiyorlardı. Bu işi tertipleyenlerden biri de eski milletvekillerinden Ziya Hurşit ile Kuvâ-yı Milliye komutanlarından Sarı Edip Efe ve arkadaşlarıydı. Mustafa Kemal, 10 Mayıs 1926’da Mersin’e gitmiş ve o bölgede beş gün kaldıktan sonra Ankara’ya dönmüştü.
M. Kemal’in Ankara’dan ayrılışının ertesi günü suikast yapılacağı haberi ve suikastçıların yakalandığı İsmet İnönü’ye telgrafla duyuruldu. Suikast haberi yurdun her yanında üzüntü yarattı. Tutuklamalar yapıldı ve onlar İstiklâl Mahkemesi’ne gönderildiler. İzmir’deki davanın dışında, olayın sorumluları olan terakkiperver üyeleri Ankara’da tutuklandılar.
Suikastın kendi şehirlerinde olmasından üzüntü duyan İzmirlilerin sevgi gösterisinde bulunmaları ve Ata’ya bağlılıklarını göstermeleri üzerine İzmir’de Naim Palas’ın kapısının önüne çıkan Atatürk düşmanların hareketleri inkılâpları önleyemeyecektir demiştir. İstiklâl Mahkemesi Savcısı Necip Ali, İstanbul’da bulunan Meclis Başkanı’na çektiği telgrafta, Millî Meclis’te üyeleri bulunan Terakkiperver Partisi’nin ileri gelenlerinin olayda asıl suçlu olduğunu açıklaması üzerine tutuklamalar Ankara’da da başlamıştı. Mustafa Kemal, 22 Haziran 1926’da millete hitaben yayımladığı bildiride, şahsına yapılan sevgi gösterilerinin, ulusun gizli politik düzenler karşısında ve inkılâplar açısından ne kadar uyanık olduğunu gösterdiğini açıklamakta ve teşekkür etmekteydi.