- Çokbilgi.com - https://www.cokbilgi.com -

Türkler ve Moğollar / Tarihte ve Bugün

türkler ve moğollarTarihte, Türk toplulukları hakkındaki antropolojik tavsifler oldukça karışıktır. Gerek çin yıllıklarında,22 gerek Batı kaynaklarında Türkler daha çok Moğol tipinde (sarı renkli ve dolikosefal) tasvir edilmişlerdir. Eski Hristiyan ve Müslüman kaynakları doğuda efsânevî bir Ye’cüc ve Me’cüc kavmi bulunduğuna inanmışlar, bu sebeple o bölgede yaşayan diğer kavimleri onlar gibi ve Mongoloid göstermişlerdir. Bu edebî ananenin Müslüman oluncaya kadar Türkler, daha sonra da Moğollar için kullanıldığı mâlûmdur.

Eski çağlarda Türklerin “mongoloid” gösterilmeleri, bu iki bozkırlı kavmin sıkı münasebetleri ile açıklanabilir. Türklerin tarih boyunca en sıkı temasları yakın komşuları Moğollarla olmuş, kalabalık Moğol kütleleri Türk idaresine alınmış (Asya Hunlarında, Tabgaçlarda olduğu gibi) ve bunlar Türklerle birlikte geniş kapsamlı göç hareketlerine katılmışlardır (Batı Hunlarında ve Avarlarda olduğu gibi).

Asya’da M.Ö. 3000’den itibaren mevcut kurganlardan çıkarılan iskeletler üzerinde yapılan araştırmalara ve kaynaklardaki bilgilere istinaden Türklerin antropolojik özellikleri şu şekilde tasnif edilmektedir: Brekisefal kafatası, koyu renkli saç, hafif esmere çalan beyaz (buğday rengi) ten, orta boy (ortalama 167 cm.), uzunca beyzî (değirmi) yüz, hafif çekik, fakat mongoloid olmayan göz (badem), orta gürlükte sakal ve bıyıktır.



Irk antropolojisinin sonuçlarına göre: Türklük, üç büyük ırk ailesi (Europid, Mongoloid ve Negrid) içinde Europid ırkına bağlıdır. Europid grubunun kuzey bölümünde pigmenti az olan açık saçlı ve açık tenli teuto-nor-dicus, dalo-nordicus ve Doğu Baltık ırkları; ortada, Orta Asya içlerine kadar uzanan bölümde esmer alpin, dinarid ve turanid ırkları; güney bölümünde siyah saçlı, koyu esmer tenli ve kara gözlü mediterran, taurid ve indid ırkları bulunmaktadır. Baltıklı, alpin, dinarid ve turanid ırklar brakisefal, diğerleri ise dolikosefaldirler.

Dünya ilim alemince kabul edilen ve bizzat Moğolların temsil ettikleri ayrı bir ırk örneği vardır ki, buna doğrudan doğruya “Mongoloide” denmiştir. Bu ırk Türk ırkından büyük farklarla ayrılmaktadır. Mongoloid ırk tasvirine ilk defa Heredot’un eserinde rastlanır. O, İskitlerin ötesinde basık burunlu bir kavmin mevcudiyetini belirtmektedir. IV-VI. asır Latin müellifleri, daha ziyade, Hunlar arasında çok miktarda mevcudiyetinden şüphe olmayan ve garplılara pek garip görünen Moğolları şöyle tasvir etmişlerdir: “Boyları kısa, vücutlarının alt yanı çelimsiz fakat üst kısmı kalın, omuzları geniş, başları haddinden fazla büyük, renkleri esmere yakın sarı, elmacık kemikleri çıkık, burun yassı, gözler küçük çukur fakat canlı, sakalsız…”.

Moğollar XIII. asrın ilk çeyreğinde büyük istilâlarının başlangıcında dış görünüşleri itibarıyla Yakın Doğu müelliflerinin de dikkatini çekmişlerdir. Bu müellifler de Moğolları tarif ederken, Türklerden farklı olan taraflarını tespit etmişlerdir. Bağdatlı Muvaffakuddin Abdüllâtif bunlardan birisidir. Harzemşahların (Harezmşahlar) son günlerinde Yakın Doğu’da seyahatler yapan bu tabip gördüğü Moğollar hakkındaki müşahedelerini hatıratında kaydetmiştir ki, O’na göre; “Tatarlar Türklere nispetle daha yayvan yüzlü, daha geniş göğüslü, kol ve bacakları daha küçük, renkleri daha esmerdir.”. Bu kayıtta Moğolların Türklerle mukayese edilmesi dikkat çekicidir.

Yine XIII. asırda Ermeni Grigor memleketine ilk defa gelen Moğolları şu şekilde anlatır: “Bunların başları öküz başı gibi büyük, gözleri kuş gözü gibi küçük burunları kedininki gibi yassı, çeneleri köpek çenesi gibi çıkık, belleri karıncanınki gibi ince, bacakları domuzunki gibi kısa ve sakalları hiç yok.” Aynı farkları kaydeden başka bir müellif de İbnü’l-Furât’tır. İbnü’l-Furât, XIV. asırda, bir casusluk vakası münasebetiyle önemli rol oynayan Doğlat kabilesinden bir Moğolu şöyle tanıtmaktadır: “Büyük yüzlü, çekik dar gözlü, tüysüz, çenesinde hiç sakal yok”. Bütün bu kayıtlar Moğolların antropolojisini ve Türklerden farklı taraflarını ortak noktalarla izah eden tarihî müşehadelerdir.

Anadolu Türkleri de turanid ırkının daha ziyade “taurid”, diğer bir tabirle Ön Asya unsurları ile karışmışlardır. Bazı nazariyelere göre münferit Türk oymaklarına da Moğol kanı karışmıştır. Moğollar ise europit ırktan olmayıp “sinid” ve diğer Doğu Asya kavimleri ile birlikte “mongoloidırkındandırlar. Türklerin arasında, batıdan doğuya doğru gidildikçe, bu ırkın vasıflarını gösteren gruplara rastlanır.

Ayrıca bu konu ile ilgili olarak “Türklerin Ana Yurdu” sayfasından yararlanabilirsiniz.

Türk Irkı Türk Soyu sayfasına dön! «|