- Çokbilgi.com - https://www.cokbilgi.com -

Türk Devletlerinde Başkentler

eski türklerde başkentOrhun nehrinin kaynaklarını aldığı dağ ve ormanlar, bütün Orta Asya halklarınca, kutlu idiler. Orhun nehri, kaynaklarını, güney-batıdaki dağlardan, alırdı. Bir süre doğuya doğru akan nehir, büyük bir ovanın etrafını çevirerek, kuzeye döner ve aynı yönde, Baykal gölüne kadar uzanırdı.

İşte, daha başlangıçta nehrin etrafını çevirdiği bu ova, Orta Asya’nın hemen hemen bütün büyük imparatorluklarına başkentlik, etmiştir. Türkler, Orhun nehrinin kaynaklarını aldığı dağ ve ormanlara, “Kutlu Ötüken Ormanı“, nehrin çevirdiği ovaya da “Ötüken yeri“, demişlerdi. Kutlu Ötüken ormanlarından çıkan, daha birçok ırmaklar ve çaylar, ovayı yararak doğuya doğru akıyorlar ve  Orhun  nehrine kavuşarak dökülüyorlardı.

Cengiz Han çağında, bu bölgeye “Kara-Korum” adı verilirdi. Bu çağın tarihçilerine göre, Kara-Korum ovasında otuz çay bulunurmuş. Bu çayların kıyılarında yaşayan insanlardan da, Otuz boy meydana gelmiş. Fakat bir gerçek varsa, her yeni imparatorluk kuruldukça, bu bölgenin soylularının da, değişmiş olduğu idi.

Bütün imparatorlukların başkenti, aynı yerde: Hunlar’ın başkenti “Ejderler şehri“; Göktürkler’in Ötüken’i; Uygurlar’ın, “Ordu-Balıg” ve Avar başkenti; Cengiz imparatorluğunun “Kara-Korum” adlı başkentleri hep bu havza içinde idiler. Bu bölgeyi tutup, kağanlık otağını oraya dikemeyen bir kavim, Orta Asya üzerinde, egemen olma hakkını, elde edemezdi. Göktürk devleti, daha batıda kurulmuştu. Buna rağmen başkentini, hemen buraya taşımağı ihmal edemezdi. Uygurlar’ın ve Cengiz devletinin başkentleri, daha önceleri kuzeyde idiler. Bu devletler kurulunca da, “Hanlık Otağları” hemen bu bölgeye taşınmıştı.

Yerin gökle birleştiği, kutlu yerler:

Ötüken bölgesinin, kutlu bir yer sayılmasının, elbette ki Orta Asya inanç ve mitolojisine dayanan, dayanan birçok sebepleri vardı.   Sibirya ve Çin mitolojisine göre, “yerin, gökle birleştiği“, bazı kutlu bölgeler ve dağlar vardı. Bu sebeple de böyle bölgelerdeki yerler, ormanlar ve dağlar kutlu idiler. Eski Türkler ormana, “ış” derlerdi. Bugünkü Türkçemiz’deki “yaş” ve “yeşil” gibi sözlerimiz de, kök ve anlamlarını bu sözden alırlar. Göktürkler’de “Ötüken yış“, yani   “Ötüken  ormanı”   büyük bir önem taşırdı. Orası, “ıduk” yani kutsal bir yer idi. Bu böl-geye Türkler genel olarak,  “Ötüken yir” yani “Ötüken yeri” derlerdi.



Bugüne kadar kurulan TÜRK devletlerinin başkentleri sırasıyla şöyle:

eski türk devletleri bayrakları

Büyük Hun İmparatorluğu: Noin-Ula Kurganı ve Ötüken
Hun İmparatorluğu: Segedin veya Sycambria
Ak Hunlar: Gor, Hua, Sakkala
Göktürk Kağanlığı: Ötüken
Hazar Kağanlığı: Semender ve İtil
Uygur Kağanlığı: Ordu-balık
Karahanlılar: Kaşgar
Harezmşahlar Devleti: Gurganci
Anadolu Selçuklu Devleti: Nikaia, İkonyum
Büyük Selçuklu Devleti: Nişabur, Rey, İsfahan
Gazneli Devleti: Gazne (1151′e kadar) Lahor (1151-1186)
Akkoyunlular: Diyarbakır, Tebriz
Karakoyunlular: Erciş, Tebriz
Safevî Devleti: Tebriz, Kazvin, İsfahan
Karamanoğulları Beyliği: Larende Ermenek Konya Mut Ereğli
Osmanlı İmparatorluğu: Söğüt (1299 – 1335) Bursa (1335 – 1365) Edirne (1365 – 1453) İstanbul (1453 – 1922)
Türkiye Cumhuriyeti: Ankara

| » Sonraki Sayfa » |