Timur ve Edige Destanı / Türk Destanları
Edige Destanı
Bu destanda XIII. yüzyılda Hazar denizi kıyısında kurulan Altınordu Hanlığının XV. yüzyılda Timurlular tarafından yıkılışı anlatılmaktadır.
Destanın adı, Altınordu Hanı ve bu destanın kahramanı Edige Mirza Bahadır’a atfen verilmiştir. Edige Mirza Bahadır’ın devletini ayakta tutabilmek için yaptığı büyük mücadeleler, ölümünden sonra XV. yüzyılda destan haline getirilmiştir.
1820’yılından itibaren yazıya geçirilen Edige destanının Kazak-Kırgız, Kırım, Nogay, Türkmen, Kara Kalpak, Başkırt olmak üzere altı rivâyeti tesbit edilmiştir Çeşitli Türk guruplar arasında Alp Er Tunga ve Oğuz Kağan gibi ilk Türk destanlarının izlerini taşıyan Türk kahramanlık dünya görüşünü temsil eden burada bahsi geçenler kadar yaygınlaşmamış ortak edebiyat geleneği içinde yer almamış pek çok başka destan örneği bulunmaktadır.
Osmanlı sahasında destandan hikâyeye geçişte ara türler olarak da nitelendirilen çok tanınmış ve bir çok Türk topluluklarınca da bilinen Köroğlu örneği yanında daha sınırlı alanlarda tesbit edilen Danişmendname, Battalname gibi ilgi çekici örnekler de bulunmaktadır.
Timur Destanı
Timur Destanı Moğol kültür dairesinde gelişen bir destandır. Destanda Moğol hükümdarı Aksak Timur’un savaşları, diğer milletlerle ilişkileri anlatılmaktadır.
Destandan bir bölüm:
Falcılar, rüya tabircileri söylediler: “Ey Hanım! Dalağında öyle görünür ki, kendi ülkende, Almalık denilen köyde, bir kişiden korkunuz vardır. O kişi, kırkıcı oğlu, kazancı oğlu, tavukçu oğlu, Taragay denilen kişidir.” dediler. “O Taragay’ın izi, nişanı odur ki, alnında beni var, sol gözünde akı vardır. O Taragay’ın hatunu hamiledir. Onun karnındaki çocuğundan ecelin, ölümün var”,dediler. ÇokBilgi.Com
O ahmak kaderi tedbir ile bozmak istedi.
Allah’ın takdiri nasıl bozulur. Ondan sonra konuştular.
“Bu hatunu öldürelim”, diye “Karnını yaralım”, dediler.
Han söyledi: “Bu hatunun karnındaki çocuğunu öldürürseniz, o çocuğu çabuk öldürür! Anası ölmesin!”, dedi.
Ondan sonra o hatunu diz çöktürdüler, aklı başından gitti, ölecekti.
Ondan birkaç gün sonra o zavallı diz çöktürülüp eğilen kadının gözü parladı, bir erkek evlat doğurdu.
O oğlanı alıp baktıklarında, bir ayağı topal idi. şöyle dediler: “Böyle eziyetten ölmedin, kurtulup doğdun, canın demir imiş”, dediler. O oğlanın adını bu sebepten dolayı Aksak Timur koydular.
Aksak Timur‘un babası, anası öldü. Yetim kaldı. Büyütmek ve bakmak için hiç kimse kalmadı. Sonraları kendisi yürümeye başlayıp yiğit olduktan sonra, dışarı çıkıp altı yedi oğlan çocuk ile birleşip, her gün buzağı otlatırlardı.
|» “İslamî D. Türk Destanları“ sayfasına dön! «|
BENZER KONULAR
- Yazının Bağlantısı: Timur ve Edige Destanı / Türk Destanları
- Yazının Bölümü: Destan
- Diğer kaynaklarda arayın:
- Etiketler: Aksak Timur, Ders, Destan, Destan Metin, Destan Örnekleri, Destan Türü, Dil ve Anlatım, Dünya Destanı, Dünya Destanları, Edebi Türler, Edebiyat, Edige, Edige Destanı, Emir Timur, Epope, Konu Anlatımı, Lise Edebiyat, Lys, Lys Sbs Ygs Konu Anlatımı, Sbs, Timur, Timur Destanı, Timur han, Türk Destanları, Türk Dili, Türkçe, Ygs
- Rastgele 10 Yazı:
Timur değil ki! Temür, Temir veya Demir!
Ya ben bisey sorcam bu destanin aslini nerde bulabiliriz ya da bu destan her gün buzagi otlatirlardi da mi bitiyor?
Adamsınız bu siteyi kuran kişi.
Timur Türk islam tarihinin en büyük lideridir. Orta Asyayı, Hindistanı, İranı, Irakı, Suriyeyi Kafkasları, Altınorduyu, Osmanlıyı ele geçirdi. Osmanlıya karşı iyi niyetli olmasına rağmen Bayezıt onun isteklerine hakaretle karşılık verdi. Timur Karatatarları Osmanlı ordusuna sokarak, Anadoludaki Osmanlı emrindeki bazı beyliklerin askerlerini önceden kendi tarafına çekip zaferi garantiledi. Savaşta Osmanlı ordusu dağıldı. Anadolu yağmalandı. Osmanlı 45 yıl Timur ülkesine bağlı kaldı. Timur muazzam ordusuyla girdiği savaşların hepsini kazanırdı. Askerleri çetin savaşçı yağmacı ve katliamcıydı. Ganimet avcısı olduklarından Timur onların yağmasına karışmaz başarısıda buradan gelirdi. Türk İslam birliğini sağladıktan sonra peygamberimiz asm. her gece rüyasına girip Çine sefer et derdi. Oda kurmaylarını topladı. Bir kış günü Otrarda Çine savaş kararı alındı. Tamda o günlerde ordugahı ve sarayında muhtemelen kundaklama sonucu çıkan bir yangından sonra barınaklarından oldular. Soğuktan binlerce askeri öldü. Ordusu mecburen dağıldı. Kendiside bu sebep ile hastalanarak vefat etti. Çin seferi iptal olurken Türk islam birliğide darbe aldı. Türkler birdaha Çine sefer düzenleyecek güce ulaşamadılar.
Kafan güzelmiş kardeş iyi kullan.
Doğru yaptığı açıklama Bayezıd esir oldu fetret dönemine girdi Ankara Savaşı araştırın biraz.