- Çokbilgi.com - https://www.cokbilgi.com -

Prof. Dr. Hasan Eren

hasan erenProf. Dr. Hasan Eren, 15 Mart 1919 tarihinde Vidin (Bulgaristan)’de doğdu. Annesi Mahmure Hanım, babası ise Mustafa Nuri Bey’dir. İlkokulu ve rüştiyeyi Vidin’de bitirmiş, daha sonra Bulgar Lisesine girmiş ve liseden 1936-37 öğretim yılında birincilikle mezun olmuştur. Lisede Bulgarca, Rusça, Fransızca derslerine ve özellikle de Türklerle ilgili bilgilere ulaşma konusuna önem vermiştir.

Macar Türkoloğu Gyula Nemeth Hasan Eren’in Türk diline olan ilgisi nedeniyle Budapeşte’de okumak isteyip istemediğini sorar. Olumlu yanıtı üzerine Ekim 1938’de Budapeşte Üniversitesine kaydını yaptırır. Üniversitenin Türkoloji bölümünün tek öğrenicisi Hasan Eren’dir.

Hasan Eren, Türkolojinin yanı sıra Moğolca ve Macar dili derslerine de devam eder. 1940 yılında “Türk Söz Bilgisine Katkılar” başlığını taşıyan bir yazı yazıp Türkoloji Bölümü Başkanı Gyula Nemeth’e sunduğunda Nemeth “Anlaşılan Türk dilinin etimolojik sözlüğünü siz yazacaksınız” demiştir. Bu görüşü 1999 yılında gerçekleşmiş ve Hasan Eren Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü adlı eserini yayımlamıştır.

1942 yılında doktora tezini sunar ve başarılı olur. 1946 yılında “Türk Söz Bilimi” alanında doçent unvanını alır. 1948 yılında Türkiye’ye gelerek Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde doçent olarak göreve başlar. Fakültede Çuvaşça ve Yakutça derslerine önem verir. Derslerinin yanı sıra Türk Dil Kurumu’nda çalışmalarına başlayan Prof. Dr. Hasan Eren, Türkçe Sözlük’ün ikinci baskısından itibaren sözlük çalışmalarına önemli katkılar sağlar. Hasan Eren, Türkçe Sözlük ile âdeta iç içedir ve onunla özdeşleşmiştir.



Türk Dil Kurumunun çatısı altında Türkçe Sözlük’ün yeni baskılarını hazırlamaya, birtakım yenilikler getirmeye kendini adamıştır. Türk dili ve edebiyatı alanında başarılı olmuş yazarların eserlerinin taranmasına geniş ölçüde yer vererek seçilen örnek cümlelerin sözlüğe eklenmesini sağlamıştır. Sözlük çalışmaları içinde sürekli yer alan Hasan Eren, 1988 yılında yayımlanan yeni baskıda da başkanlık görevini üstlenmiş, baştan sona kadar sözlüğü birkaç kez okuyarak yeni kelime ve deyimler ekleyerek sözlüğü denetlemiştir.

Kurumda 1957 yılında ikinci başkanlık görevini yürütmüş, daha sonra bu görevden ayrılarak terim kolu başkanı olmuştur. Kol başkanı iken yaptığı ilk iş üniversite öğretim üyeleri ile iş birliği yaparak çeşitli alanlara ait terimleri bir araya getirmek ve yayımlamak olmuştur. 1960 yılında Türk Dil Kurumundaki görevinden ayrılmıştır. 1985 yılından itibaren Türk Ansiklopedisi başredaktörlüğüne getirilmiş ve bu ansiklopedinin tamamlanmasını sağlamıştır. Prof. Dr. Hasan Eren, 17 Ekim 1983’te Türk Dil Kurumu başkanlığına getirilmiş, bu görevi 20 Eylül 1993 tarihine kadar sürmüştür. 1984’te TRT Radyo ve Televizyon Yüksek Kurulu üyeliğine atanmış ve 6 yıl görev yapmıştır.

Prof. Dr. Hasan Eren, ulusal ve uluslararası bilim çevrelerinde pek çok ödüle ve şeref üyeliğine değer görülmüştür. 1966’da Macar Dil Bilimi Derneği şeref üyesi, 1972’de Macar Doğu Bilimleri Derneği şeref üyesi, 1988’de Macar Bilimler Akademisi şeref üyesi, 1996’da Uluslararası Hungaroloji Derneği şeref üyesi olmuş, kendisine 24 Haziran 2000’de Macaristan cumhurbaşkanı tarafından en yüksek sivil Macar liyakat nişanı verilmiştir. Prof. Dr. Hasan Eren’e Türk Dil Kurumu da 26 Eylül 1996’da şükran beratı ve onurluğu vermiştir.

Önemli Türkologlar sayfasına dön! «|