Mektup Türünün Özellikleri
Tarihi Gelişimi ve Temsilcileri
Edebî anlamda olmasa bile ilk Türkçe mektup örnekleri bin yıl öncesine, Doğu Türkistan’daki Uygurlara aittir. Mektubun, Türkçe karşılığı “betik/bitik”tir. İslamiyet’in kabulünden sonra “mektup” sözcüğü yaygınlık kazanmıştır.
Divan edebiyatında ise, mektup inşa (düzyazı) içinde değerlendirilmiştir. İnşa seçili düzyazı demektir; ancak edebiyatımızdaki ilk yazıya geçmiş mektup örnekleri olarak “münşeat” kitaplarındaki bu inşalar kabul edilmektedir. Tanzimat dönemine kadar, mektup inşa başlığı altında yer alır. Halk edebiyatında da türkülere, mânilere ve âşıkların manzum/mensur mektuplarına, asker mektuplanna –ki anonim kültür içinde değerlendirilebilir– yansıyan bir mektup kolu daha vardır.
Uzakta bulunan herhangi dosta, arkadaşa gönderilen ya da kamu kuruluşları arasında haberleşmeyi sağlayan bir yazı türüdür. Mektuplarda dilek ve arzu bildiren duygu ve düşüncelere yer verilir.
Mektupta kullanılacak anlatım, bunu okuyacak kişinin kültür düzeyine göre ayarlanır. Arkadaşa yazılacak bir mektupta kullanılacak dil, büyüğe yazılacak mektuptaki dilden elbette farklı olmalıdır.
Edebiyatımızda mektup türü, Tanzimat Edebiyatı döneminde gelişmeye başlar. Özellikle Abdülhak Hamit TARHAN ile Namık Kemal’in birbirlerine yazdıkları mektuplar, bu gelişmenin önemli ve tipik örnekleridir. Bilim, edebiyat ve siyaset adamlarının mektupları, ayrıca çağının özelliklerini yansıttığı için, birer “belge” niteliği de taşırlar.
Mektup Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Mektup türü için diğer türlerde olduğu gibi nasıl yazılacağı veya hangi özelliklere sahip olması gerektiği gibi konularda belirlenebilmiş kurallar söz konusu değildir. Mektubun sınırlarını tam olarak belirlemek mümkün değildir, çünkü yazan kişiye sınırsız konulan sınırsızca yazma özgürlüğü tanır ve yazan kişi farklı meslek, kültür, yaş ve statülerden olabilir. Bununla birlikte, mektup yazarken dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Mektup türünün nasıl yazılması gerektiği tanımlanamasa da mektup yazımından yola çıkarak her mektubun olmazsa olmazları vardır diyebiliriz:
• Mektuplar mutlaka bir hitapla başlamalıdır.
• Resmî bir makama mektup yazılıyorsa çizgisiz bir kâğıt ve renksiz bir zarf kullanılmalıdır; ancak özel mektuplarda renkli, desenli kâğıt ve zarf mektup kullanılabilir.
• Mektup, yazılan kişiye/kuruma göre bir üslupla kaleme alınmalıdır.
• Sağ üst köşeye tarih düşülmeli, yine mektubun sonuna kişi adını yazarak imzalamalıdır.
E-posta/iletide de dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Konu başlığına mutlaka hangi konuda yazdığımıza dair bir iki sözcük yazılmalıdır. Mektupta olduğu gibi, e-postalar/ iletiler de hitapla başlamalı ve bitiş sözcüklerine yer verilmelidir. E-posta’nın/ iletinin kime ya da kimlere gönderildiği dikkatli bir biçimde belirtilmelidir. Bir gruba e-posta/ileti gönderilecekse kişilerin e-posta/ileti adresleri to/kime alanına değil Bcc alanına yazılmalıdır. Bu şekilde, alıcıların birbirlerinin e-posta/ileti adreslerini görmesi engellenmiş olur. Her e-posta/ileti adres sisteminin bu özelliği mevcuttur.
Günümüzde iletişim yollarının çeşitlenmesi ve teknolojinin getirdiği olanaklarla mektup tercih edilen bir haberleşme aracı olmaktan çıkmıştır. Telefon, cep telefonu ve sonrasında internet kullanımının giderek yaygınlaşması bunda başlıca etkendir. Ancak elektronik postalar/iletiler yoluyla ve cep telefonlarındaki yazılı bilgi / mesaj gönderme seçenekleri sayesinde mektup yüzyılımızda da farklı bir biçimde yaşamaya devam etmektedir.
Günümüzde iletişim özelliğini kaybeden mektup, edebî bir tür olarak da ortadan kalkmıştır. Mektubun ortadan kalkmasının nedenlerinin başında bireyin haberleşme özgürlüğünün genişlemesi gelir.
|» “Mektup” sayfasına dön! «|
BENZER KONULAR
- Yazının Bağlantısı: Mektup Türünün Özellikleri
Tarihi Gelişimi ve Temsilcileri - Yazının Bölümü: Mektup
- Diğer kaynaklarda arayın:
- Etiketler: Dil ve Anlatım, Divan Edebiyatında Mektup, Dünya Edebiyatında Mektup, Edebiyatımızda Mektup, Konu Anlatımı, Lys, Mektubun Özellikleri, Mektubun Tarihi Gelişimi, Mektubun Tarihsel Gelişimi, Mektup, Mektup Edebi Türler, Mektup Konu Anlatımı, Mektup Kuralları, Mektup Türü, Mektup Türünün Özellikleri, Mektup Türünün Tarihsel Gelişimi, Mektup Türünün Temsilcileri, Mektup Yazarken Dikkat Edilecek Şeyler, Mektup Yazarken Nelere Dikkat Etmeliyiz, Mektup Yazma, Mektup Yazma Kuralları, Name, Sbs, Tanzimat Edebiyatında Mektup, Türk Dili, Türk Edebiyatında Mektup, Türkçe, Ygs
- Rastgele 10 Yazı:
- İslamiyetin Kabulünden Sonraki Türk Destanları
- Şehname Destanı / Dünya Destanları
- Hazır Cevaplar / Ünlü Zekice Sözler – 9
- Gençliğin Ata’ya Cevabı
- Argo Nedir?
- “Ordu” Sözcüğünün Türk Dili ve Tarihinde Kullanımı
- Bunları Biliyor musunuz? – (1)
- Türk Tarihi Üzerine Çalışmalar
- Kandil Sözleri (Mesajları) / 3 – (Güzel Sözler)
- Tecahül-i Arif – Bilmezlikten Gelme Sanatı
Bilgilerinizin doğruluk açısından yeterli değil bence. :)
Cok kısa bilgi verilmiş daha ayrıntılı olabilirdi.
Mektup türünün yaygınlaşmasında ve gelişmesinde okuma – yazmanın artması ile birlikte, dünyanın birçok yerinde düzenli posta teşkilâtının kurulmasının, mektup zarfı ve posta pulunun kullanılmaya başlanmasının önemli rolü olmuştur.
Mektuplar işledikleri konulara göre çeşitlere ayrılır:
1. Özel mektuplar
2. Edebî mektuplar
3. İş mektupları
4. Resmî mektuplar
5. Açık mektup
Mektubun plan ögeleri ne acaba.
Kitapta falan bulmamıştır… Başka bir sitede bulmuştur. Hem sen kaynak: http://www.cokbilgi.com yazamaz mısın?
Bilgisaçar kardeş yanlışın var.
ilk edebi mektup “fuzuli-şikayetname” dir. Namık Kemal’in Tahrib-i Hârâbat ve Takib-i Hârâbat adlı iki eseri, Ziya Paşa’ya eleştiri mektubu amacıyla gönderilmiştir. Çünkü Ziya paşa “şiir ve inşaa ” adlı makalesinde “asıl edebiyatımız halk edebiyatı” ilkesini savunup , “harabat” adlı antolojisinde ise divan edebiyatını savunmuştur. Namık Kemal bunun üzerine önce Tahrib-i Harabat ardından Takib-i Harabat’ı yazmıştır.
Madem herşeyi biliyordun niye bu siteye giriyosun.
Mektup türünün tarihi, eski Mısır ve Mezopotamya’ya kadar uzanır. Çömel-miş durumda ve yazı yazar şekilde tasvir edilen “Mısır mektupçuian” daha o devirlerde mektupçuluğun bir meslek olduğunu göstermektedir.
Mektup türü, edebiyatınızda başka türler için de kullanılmıştır. Mektup tarzında Namık Kemal’in Tahrib-i Hârâbat (1885) ve Takib-i Hârâbat (1885) adlı iki eseri, İrfan Paşa’ya Mektup (1885) ve başka bazı eserleri, Muallim Nâci ile Beşİr Fuad’ın edebiyatın çeşitli konuları üzerindeki görüşlerini bir araya getiren Intikad (1885) adlı müşterek eserleri, Cenap Şahabettin’in Evrâk-ı Ey-yâm’ı (1915) bu türdeki eserlerden bazılandır.
Sitenin ismini yaz kabul olur bence.
Bencede.
Bencede.
Bunların hangı kıtaplarda bulundugun kaynakcasını yazar mısın? Odev varda odev kaynagını belırtmek zorundayım lutfen yazar mısın?
Çok bilgi .com kaynakçası.