1. Kendisinden sonra açıklama yapılacak ya da örnek verilecek cümlenin sonuna konur.
Örnek: Şimdi başka bir açıdan aynı noktaya bakalım: Bana, düşüncelerini şiir yoluyla okuyucularına bildiren bir toplumbilimci, tek bir filozof gösterebilir misiniz? (Suut Kemal Yetkin)
– Yeni harfler alındıktan sonra eski yazı ile bir tek sözcük bile yazmayan iki kişi görmüşümdür: Atatürk ve İnönü! (Falih Rıfkı Atay)
– İnce sesli harflerimiz şunlardır: e, i, ü, ö.
Not: İki noktadan sonra gelen bölüm, bağımsız bir cümle ise bu cümlenin ilk sözcüğü büyük harfle, yalnızca örnekler sıralanıyorsa ilk örnek küçük harfle başlar.
2. Edebî metinlerde konuşma çizgisinden önce kullanılır.
Örnek: Yoluma devam ederken:
– Hişt, hişt, dedi. (Sait Faik Abasıyanık)
Not: İki noktadan sonra gelen açıklama bağımsız bir cümle ile başlıyorsa, cümlenin ilk kelimesi büyük yazılır:
– Annesi merak ederek sordu: Bu çalışmadan kırık mı aldın?
3. Ses biliminde uzun okunması gereken ünlüden sonra kullanılır.
Örnek: ka:file (kâfile), a:zık (âzık)
4. Kataloglarda yazar adları ile eser adları arasına konur.
Örnek: Yahya Kemal Beyatlı: Eski Şiirin Rüzgarıyla, Kendi Gök Kubbemiz.
Not: İki nokta işaretinden sonra örnekler sıralanacaksa ilk kelimenin birinci harfi küçük yazılır:
– Sınıfın hali şöyleydi: kırık iki masa, yerde sandalyeler.
5. Bir cümleden sonra alıntı bir cümle veya söz gelirse kullanılır.
Örnek: Çocuk merakla sordu: “Bana ne getirdin?”
6. Matematikte “bölme işareti” (/) yerine kullanılır.
Örnek: 27:9 = 3
7. İnternet sitelerinde (genel ağ adreslerinde) kullanılır.
Örnek: https://www.cokbilgi.com