Türkçenin Yanlış Kullanımı
Tarih: 17 Eylül 2015 | Bölüm: Türkçe | Yorumlar: 2 Yorum var.
Türkçenin yanlış kullanımı, Türk dilinin konuşma ve yazma bozuklukları ile ilgili yazı, kompozisyon örneğini sizlere sunuyoruz: Geçmişi parlak, geleceği karanlık Türkçemiz. Yüzlerce, binlerce yıllık geçmişe sahip bugüne kadar yaşamayı başarmış nazlı çiçek. Yazık sana ki kıymetini bilmeyenlerin elinde oyuncak olmuşsun.
Ne kadar karamsarım değil mi? Bu karamsarlığımın bir nedeni var. Günümüz Türkçesi yabancı sözcüklerle doldurulmuş; yazı ve konuşma dilinde yanlış kullanımlar ortaya çıkmıştır. Türkçemiz karışıklar içinde fırtınalı bir havada yol almaya çalışan bir gemi gibi yalpalayarak ilerlerken kendisini geleceğe taşıyacak bir atılım beklemektedir.
Dili iyi kullanmak önemli bir meziyettir. Bunu yazı ve konuşma dilinde en iyi şekilde yapan kişiler toplumca örnek alınması gereken kişilerdir. Ancak bu böyle değil. Bu insanlar bir kenarda kalırken basınımızın ön plâna çıkardığı üç kelimeyi bir araya getiremeyen kişiler toplumumuza yön veriyor.
Elbette dilimiz de kötü etkileniyor. Gelecekte, bizi millet yapan vasıflardan en önemlisi olan dilimizi kaybetmek istemiyorsak dili doğru kullanmak konusunda üzerimize düşen görevleri yerine getirmeliyiz. Dilin temizlenmesi ve yanlış kullanımların düzeltilmesi uzun ve zorlu bir süreç olsa da başarılmayacak bir iş değildir. Yeter ki istensin.
Fiilde Çatı – Konu Anlatımı
Tarih: 16 Eylül 2015 | Bölüm: Dil-Anlatım | Yorumlar: 1 Yorum var.
Fiilde çatı konu anlatımı, fiil çatısı nedir ve alt başlıkları ile ayrıntılı olarak ele aldığımız bu sayfada konuyu örneklerle ve ders notlarıyla kolayca kavrayabilirsiniz. Fiilde çatı, Türkçe dersi 8. sınıf konusu olmakla birlikte dil bilgisinin en çok karıştırılan konularından biridir. Aslında fiillerin çatı özellikleri hakkında bazı ipuçlarına, nüanslara dikkat ederseniz, çatıları kolayca ayırt edebilirsiniz.
Fiilde çatı, iki başlıkta ele alınır. Bir cümlenin yükleminin özne ve nesne ile olan ilişkisine göre farklı çatı adlandırmaları yapılır. Öznesine ve nesnesine göre dört alt başlıkta incelenen fiil çatısı, yukarıdaki grafikte görsel olarak sunulmuştur. İsimlerinden de anlaşılacağı üzere, “öznesine göre” çatılar, yüklemi gerçekleştiren öznenin var olup olmadığına veya öznenin işin ne kadar içinde olduğu gibi bazı özelliklerine göre sınıflandırılır.
Ettirgen ve Oldurgan Fiiller / Çatı Nedir?
Tarih: 15 Eylül 2015 | Bölüm: Dil-Anlatım | Yorumlar: 13 Yorum var.
Fiilde çatının nesnesine göre alt başlıklarından ettirgen ve oldurgan fiiller nedir, cümle örnekleri ile konu anlatımı sayesinde kolayca öğrenebilirsiniz. Bazı fiiller, geçişsiz iken bazı ekleri alarak geçişli hâle gelebilir. Bunlara “oldurgan” fiil denir. Bazı fiiller ise geçişli iken bazı ekleri alarak cümlede geçişsiz olarak kullanılabilir. İşte bunlara da “ettirgen” fiil denilmektedir.
Fiillerin ettirgen veya oldurgan çatılı olması için alması gereken ekler “-t, -Ir, -DIr” ekleridir. Bu ekleri “tırdır” olarak ezberleyebilirsiniz. Bu ekleri alan fiilin geçişlilik derecesi yükselir ve işin başkasına yaptırılması anlamı ortaya çıkarsa, o fiil “ettirgen” çatılı kabul edilir. Aynı ekleri alan fiil geçişsizken geçişli hâle gelirse, o fiil “oldurgan” çatılı kabul edilir.
Örnek: – Komik hareketleriyle hepimizi güldürdü. (oldurgan)
Açıklaması: Yukarıdaki fiili inceleyelim: “gül-” fiili normalde nesne alamayan bir fiildir. “Onu gülmek” şeklinde bir ifadenin anlamsız olmasından, bu fiilin nesne alamadığını anlayabiliriz. Fakat bu fiil, “-dür” ekini alarak, “güldür-” şekline gelmiştir ve son hâliyle “onu güldürmek” anlamlı olmaktadır. Yani bu fiil nesne alabilen bir fiil hâline gelmiştir. İşte nesne alamayan (geçişsiz) bir fiil, nesne alabilen (geçişli) bir fiile dönüştüğü için bu fiil oldurgan çatılıdır denir.
Geçişsiz Fiiller / Çatı Nedir?
Tarih: 14 Eylül 2015 | Bölüm: Dil-Anlatım | Yorumlar: 6 Yorum var.
Geçişsiz fiiller nedir, geçişsiz çatı örnekleri ve soru çözümüyle konu anlatımını bu sayfada bulabilirsiniz. Fiilde çatı konusunun nesnesine göre alt başlıklarından biri olan geçişsiz fiiller, yüklemde belirtilen işi yapan öznenin yaptığı işten etkilenen bir nesnenin olmadığını ve olamayacağını ifade eder.
Geçişsiz fiiller, yüklemin nesneyle olan ilişkisine göre belirlenir. Basit bir tanımla: “Nesnesi olmayan veya nesne alamayan fiiller geçişsizdir.” diyebiliriz. Cümledeki yükleme “ne, kim, neyi, kimi?” sorularını sorduğumuzda eğer bir cevap alamıyorsak, o fiil geçişsizdir. Zaten bu sorular cümledeki belirtili veya belirtisiz nesneyi buldurmaya yöneliktir.
“Cansu’nun yaptığı espriye hepimiz çok güldük.” cümlesinde, yüklemin (güldük) nesne alabilen bir fiil olup olmadığını anlamak için sırayla “ne, kim, neyi, kimi / okurum?” sorularını soruyoruz. İçlerinden hiçbirinin mantıklı bir cevabı yoktur. Yani “ne güldük, neyi güldük, kimi güldük, kim güldük?” soruları anlamsız olduğundan, bu cümle geçişsizdir diyebiliriz.