Egemenlik ile Bağımsızlık Arasındaki Fark
Tarih: 12 Kasım 2015 | Bölüm: Genel | Yorumlar: 13 Yorum var.
Her ne kadar ilk bakışta aynı gibi görünse de, egemenlik ve bağımsızlık kavramları arasında bir fark bulunmaktadır. Milli egemenlik denildiği zaman, bir devletin sahip olduğu topraklarda mutlak ve güçlü bir şekilde yönetim sağlayabilmesi kastedilmektedir. Milli bağımsızlık ise, bir devletin veya milletin, başka hiçbir gücün kontrolü altında kalmaksızın yaşaması ve geleceğine karar vermesidir. Yani biri devletin yönetimini, diğeri başka ülkelerin kontrolünde olmamayı gösterdiği için aslında çok farklı iki kavramı ifade etmektedir.
Tarih sorularında özellikle Kurtuluş Savaşı döneminde yapılan kongreler ve alınan kararların kapsamı ve içeriği ile ilgili sorularda milli egemenlik ve milli bağımsızlık kavramlarıyla sıklıkla karşılaşırız. Eğer bir madde, devletin uzak yakın demeden sahip olduğu tüm topraklarda otoritesini doğru bir şekilde koyabilmesini, yönetim gücünü her yerde hissettirebilmesini, devlet olma sorumluluğunu doğru bir şekilde uygulamasını kastediyorsa burada “millî egemenlik” söz konusudur. Çünkü “milletin ve onun tüzel kişiliği olan devletin yetkilerinin hepsi, hükümranlık, hâkimiyet” şeklinde tanımlanan egemenlik yönetimi kastetmektedir.
Harezm Türkçesi ve Edebiyatı
Tarih: 7 Ağustos 2012 | Bölüm: Edebiyat | Yorumlar: 11 Yorum var.
Bugün “Orta Türkçe” derside, Harezm Türkçesi ve edebiyatı ile ilgili bir araştırma yapmam ve bilgilerimi arkadaşlara sunmam gerekiyordu. Bu konu ile ilgili bilgi alabilmek için başta A. Bican Ercilasun‘un “Türk Dili Tarihi” adlı kitabı olmak üzere, Fuat Bozkurt, M. Fuat Köprülü, Aysu Ata… gibi Türkolojiye emek veren üstadlarımızın eserlerinden yararlandım. Bu konuda ağ üzerinde paylaşılmış bir yazı olmadığı için, bu çalışmamı paylaşmak istedim. Belki bir arkadaşımız bu dönemin dil ve edebiyat özellikleriyle ilgili bilgi almak isterse, bu kaynak ona yardımcı olabilir diye düşündüm.
13. yüzyıldan sonra büyük ölçüde Karahanlı Türkçesinden koparak oluşan ve zamanla “imparatorluk” denilebilecek kadar büyük bir devlet kuran Harzemşahlar’ın, o dönemde geliştirdikleri dil ve edebiyat ile ilgili bilgilerimizi iki ana başlık altında toplayabiliriz:
1. Harezm Dönemi Tarihine Genel Bakış
2. Harezm Döneminde Dil ve Edebiyat Gelişmeleri
Harezm Dönemi Tarihine Genel Bakış
Ceyhun’un aşağı bölümünde verimli bir deltadan oluşan bu bölge (Harezm), çok eski zamanlardan beri Orta Asya’nın siyasi ve medeni tarihinde ayrı bir öneme sahiptir. 4. yüzyıldan başlayarak bu topraklara egemen olan Harzemşahlar, bu bölgenin eskiden beri sahipleridirler ve İslamiyet’in bu bölgede yayılmasından sonra da bu bölgede varlıklarını koruyacaklardır. Egemenlik dönemleri süresinde bir dönem Emevi, Abbasi ve Samanoğullarının hâkimiyeti altına giren Harzemşahlar’ın başkenti önce “Kât” sonra ise “Ürgenç” şehri olmuştur.