Dönüşlü Fiiller / Çatı Nedir?
Tarih: 8 Eylül 2015 | Bölüm: Dil-Anlatım | Yorumlar: 11 Yorum var.
Dönüşlü çatılı fiiller nedir, dönüşlü çatı örnekleri ve soru çözümüyle konu anlatımını bu sayfada bulabilirsiniz. Fiilde çatı konusunun öznesine göre alt başlıklarından biri olan dönüşlü fiiller, yüklemde gösterilen işi yapan ve yapılan işten etkilenenin aynı kişi veya varlık olduğu fiillerdir. Yani bu cümlelerde özne ve nesne aynı varlıktır.
Bir dönüşlü cümle örneğini inceleyelim: “Belgin aynanın karşısında tarandı.” cümlesinde, yükleme “Kim tarandı?” sorusunu sorduğumuzda, Belgin yanıtını alırız. Yani bu cümlede işi yapan (özne) bellidir. Peki bu taranma işinden kim etkilenmiştir? Yani cümlenin aynı zamanda nesnesi kabul edilebilecek kişi de Belgin olduğuna göre, bu cümlede hem işi yapan hem de işten etkilenen Belgin’dir. İşte böyle cümlelere dönüşlü fiiller denilmektedir.
Dönüşlü fiiller, tıpkı edilgen çatılı fiiller gibi “-l” ve “-n” eklerini alarak oluşur. Edilgen fiillerle dönüşlü fiillerin farkı şudur: Edilgen fiillerde işi yapan belli değildir, yani özne yoktur. Fakat dönüşlü fiillerde özne bellidir ve özne aynı zamanda işten etkilenendir.