Biyografi Türünün Özellikleri
Tarihi Gelişimi ve Temsilcileri
Tarih: 2 Ekim 2011 | Bölüm: Biyografi | Yorumlar: 1 Yorum var.
Yaşam öyküsü (biyografi, eski adlandırmasıyla tercüme-i hal), edebiyat, sanat, siyaset, spor gibi alanlarda basan göstermiş, önderlik etmiş kişilerin yaşamının anlatıldığı kısa veya uzun metinlere verilen genel addır.
Yaşam öyküsü yazılan kişinin, belirli bir okur kitlesi tarafından çeşitli özellikleriyle merak edilen biri olması gerekir. O kişinin yaşamının ve yaptıklarının anlatılması yoluyla hem tanıtılması hem de bilinmeyen yanlarının ortaya konması beklenir. Okurlar da daha çok bu noktaya eğilir aslında; hayranlık ya da sevgi duyduğu kişinin, bilinmeyen yanlarını keşfetmek, onu daha yakından tanımak, merak ettiği ayrıntıları öğrenmek ister. Birinin yaşam öyküsünü yazan kişinin de o kişiye bir nedenle yakınlık, ilgi ya da sevgi duyduğu fark edilir. Bu kişi ailesinden biri olabileceği gibi, yaşam öyküsünü merak ettiği için üzerine eğilip araştırmaya giriştiği biri de olabilir.
Herhangi bir nedenle toplumda iz bırakan, merak uyandıran, öldüğü için anılmak istenen birinin hayatını tüm yönleriyle anlatmaya dayanan yaşam öyküsünün temelleri yazıtlara, mezar taşlarına, destanlara, kahramanlık hikâyelerine, evliya ve enbiya menkıbelerine (Batıda azizlerin hikâyelerine), ağıtlara dayandırılabilir. Çünkü bu türlerin hepsinde, bir kahramanın, bir liderin, bir hükümdarın ya da dinsel açıdan önemli birinin hayatının anlatılması ve övülerek, yüceltilerek topluma örnek gösterilmesi amaçlanır.