Tasvir Yoluyla Anlatma / Portre Çeşitleri
Tarih: 23 Aralık 2011 | Bölüm: Kompozisyon | Yorumlar: Yorum yok.
Tasvir, Arapça bir kelime olup “canlı, cansız bütün varlıkları en ince ayrıntılarına kadar tanıtma, yazı veya sözle insan zihninde resim olarak şekillendirme” demektir. Tasvir, bir edebî tür olmadığı ve başlı başına kullanılmadığı hâlde, roman, hikâye gibi eserler ile masallarda geçen olayların, varlıkların anlatımında vazgeçilmez bir yoldur.
Tasviri yapan yazarın, anlatımı canlı, dili sade, üslûbu akıcı olmalı, olayları o çevreyi ve varlıkları abartmamalıdır. Tasvirleri güçlü ve gerçekçi olan yazarlara “usta” ve “ölümsüz” sıfatları verilir, böyle yazarların bilgi dağarcıkları zengin, görgüleri gelişmi, genel kültürleri zenginleşmiştir.
Tasvir yaparken, dikkat çekmeyen, gereksiz ayrıntılara girmemeli; önce genel daha sonra özel ayrıntılar tasvir edilmelidir. Tasvirde mantıkî sıralama yapılmalı kişi çevre ve madde tanımlanırken kullanılan sıfatlar, sıfat tamlamaları ve benzetmeler özenle seçilmeli, anatımda samimi bir ifâde kullanılmalıdır.
Tasvir çeşitleri içerisinde bulunan “bir insanın iç ve dış özelliklerini anlatan” anlatıma “portre” denir. Portre üç grupta incelenir:
Anlatım Biçimleri
Tarih: 21 Ekim 2011 | Bölüm: Anlatım Biçimleri | Yorumlar: 4 Yorum var.
İnsanlar gördüklerini, duyduklarını, düşündüklerini, tasarladıklarını başkalarına anlatma gereği duymuşlardır. Bu aktarmalarda insanın belli bir amacı vardır. Söyleyeceklerimizi amacımıza göre yönlendirir, biçimlendiririz. Amacımız, söyleyeceğimiz değiştikçe anlatım biçimimiz de değişir. Çeşitli amaçlara yönelik olarak gerçekleştirilen anlatımın etkileyici olması için çeşitli yöntemlere başvurulur. İşte, anlatımı gerçekleştirirken başvurulan bu yöntemlere “anlatım biçimleri” diyoruz.
Anlatım biçimleri, anlatılacak olay veya kavramların nasıl anlatıldığını belirten edebiyat terimidir; yazarın anlatımını yaparken kullandığı üsluba, başvurduğu yöntemlerdir. Anlatılacakların türüne ya da amacına göre değişik anlatım biçimleri kullanılır. Örneğin romanda kullanılan anlatım biçimi ile bir makalede kullanılan anlatım biçimi birbirinden farklıdır.
Bir olay anlatımı ile, düşünce anlatımı aynı yöntemle olmaz. Düşünce yazılarında ve resmi mektuplarda anlatım daha ciddi; özel mektuplarda, anılarda daha içten; olay yazılarında sürükleyici, heyecan doludur.